Chcemy demokracji autentycznej, a nie fasadowej. Dlatego protestujemy przeciwko zmianom zasad i regulacji wyborczych na kilka miesięcy przed aktem głosowania. Równie stanowczo protestujemy przeciwko wprowadzaniu do walki wyborczej elementów metod stalinowskich – wykorzystywania psychiatrii do eliminacji przeciwników politycznych.
Poznań, 25.06.2011r .
Oświadczenie
Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Poznaniu w sprawie zagrożenia demokracji w Polsce
Na kilka miesięcy przed wyborami parlamentarnymi wzrastający niepokój budzą zmiany ordynacji wyborczej, wprowadzane przez rządzącą koalicję z pominięciem szerokiej debaty publicznej niezbędnej w tak fundamentalnych kwestiach. Zmiany te nie wynikają z szczerej troski o suwerenność aktu wyborczego i reprezentatywność przyszłego sejmu, przeciwnie, mają na celu manipulowanie wolą narodu w imię interesów partii pozostających przy władzy. Godzi to w podstawy ustrojowe Polski w ich najbardziej czułym punkcie, mogąc stać się w dalszej perspektywie powodem do kwestionowania jej przynależności do organizacji krajów o autentycznej i ugruntowanej demokracji, przede wszystkim do Unii Europejskiej i NATO.
Kryterium autentycznej demokracji stanowi, jak wiadomo, przestrzeganie podczas wyborów co najmniej trzech podstawowych zasad: bezpośredniości, równości i tajności. Równość oznacza, iż głos każdego obywatela niezależnie od zajmowanej pozycji społecznej, wykształcenia, majątku, wyznania etc. ma taką samą wagę: jeden wyborca oddaje jeden i tylko jeden głos. Zasady te zostają złamane, jeżeli na przykład – jak chcą tego nowe regulacje – w zastępstwie starszych lub chorych obywateli głosują upoważnione przez nie osoby. Pozorne ułatwienie stanowi w istocie okazję do ubezwłasnowolnienia, a dokonane pogwałcenie zasady bezpośredniości wiąże się z praktycznym unieważnieniem zasady równości. Nic nie stoi na przeszkodzie, by pełnomocnicy głosowali nie według woli osób je delegujących, ale według własnych preferencji i de facto mieli kilka głosów. Wykluczenie tej możliwości pociągałoby z kolei za sobą konieczność uchylenia zasady tajności. O tym zaś, jak łatwo ubezwłasnowolnić niektóre grupy wyborców, świadczą dziwnie jednolite wyniki głosowań w domach opieki społecznej, nie wspominając o więzieniach.
Dla doraźnej korzyści zatem władza rezygnuje dzisiaj z praw demokratycznych, podczas gdy nawet skrajnie antydemokratyczne kierownictwo PRL-u podejmowało wysiłki, by nadać procedurom wyborczym pozory legalności i autentyzmu przez formalne przestrzeganie zasad równości i bezpośredniości. Jeżeli zaś ścisła współzależność trzech zasad demokratycznych wyborów zostaje dla praktycznej korzyści zignorowana w jednym momencie, to narzuca się pytanie o istotne powody takiego uprzywilejowania pragmatyzmu kosztem integralności sytemu prawno-ustrojowego, jak też o prawdziwy stosunek rządzących do demokracji.
Podobne wątpliwości budzi zapowiedź dwudniowych wyborów, uzasadniana chęcią pobudzenia aktywności wyborców. Znów cel pragmatyczny okazuje się tu ważniejszy od ustawy zasadniczej, która miałaby być zmieniona przez ustawę niższego rzędu. Konstytucja RP – uchwalona przecież ze świadomością reguł gramatycznych rządzących polszczyzną, w tym różnic między liczbą pojedynczą a liczbą mnogą – mówi wyraźnie, że „wybory zarządza się w dzień wolny od pracy”. Jeżeli postanowienia podstawowego aktu prawnego traktuje się tak elastycznie, że jeden dzień rozciąga się na dwa, można mieć podejrzenia, że i inne reguły będą podlegały względom pragmatycznym, a ich prawdziwą motywację będzie stanowić chęć przeprowadzenia woli władzy, a nie wyborców, których głosy mogą zostać na przykład podmienione. Jest to tym bardziej prawdopodobne, iż w ostatnich wyborach prezydenckich mieliśmy do czynienia z ordynarną próbą oszustwa w jednej z placówek dyplomatycznych, a jej sprawcy nie zostali wykryci i ukarani. Czystość intencji ustawodawców jest tym bardziej wątpliwa, że ostatnio została też przeprowadzona zmiana granic okręgów wyborczych tak, by głosy wyborców sprzyjających opozycji mogły zostać skutecznie zniwelowane przez zwolenników rządu.
Naruszenie zasad wyborczych nie odnosi się jednak tylko do tego, co dokonuje się przy urnie i nie sprowadza się do samego aktu wyborczego. Dotyczy też tego, co ma wpływ na ostateczny kształt decyzji wyborcy. Dlatego powinni mieć oni zagwarantowany nieograniczony i nieskrępowany dostęp do informacji, zarówno podawanych przez poszczególne partie, komitety wyborcze i kandydatów, jak i do wiadomości o tychże kandydatach, w szczególności do ich rzeczowej prezentacji i krytyki. W żadnym razie nie służy temu usuwanie z mediów publicznych programów krytycznie rozważających ważne dla Polski zagadnienia gospodarcze, polityczne i światopoglądowe, a zatem pobudzających debatę publiczną, skłaniających do samodzielnego myślenia i podejmowania świadomych decyzji. Sprzeciwia się także demokracji – zwłaszcza wobec monopolizowania przez koalicję rządzącą środków społecznego przekazu – ustawowy zakaz wykorzystywania w kampanii reklam telewizyjnych i radiowych, bilbordów etc.
Wyrazem zaś całkowitego, bolszewickiego zerwania nie tylko z duchem demokracji, ale w ogóle cywilizacji zachodniej jest publiczne zniesławianie przeciwników politycznych takie, jak to, którego „w majestacie prawa” dopuszczono się wobec Jarosława Kaczyńskiego. Widać stąd wyraźnie, że obecna władza nie ma zamiaru respektować nie tylko czynnego, ale i biernego prawa wyborczego.
Jest rzeczą zastanawiającą, że w tak ważnych dla demokracji sprawach nie zabrała głosu Pani Rzecznik Praw Obywatelskich, nie słychać obrońców swobód demokratycznych z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Zdumiewa zwłaszcza zwłoka w rozstrzygnięciu skargi na zmiany w ordynacji wyborczej przez Trybunał Konstytucyjny, która nie może być usprawiedliwiona brakiem czasu; przypomnijmy, iż w sprawie lustracyjnej Trybunał wydał negatywny wyrok w ekspresowym czasie, uniemożliwiając jej wejście w życie. Powstrzymanie obecnie uchwalonych zmian w ordynacji wyborczej uważamy za prawny i moralny obowiązek Trybunału. Brak decyzji przyjmiemy jako kompromitację Trybunału i utratę jego wiarygodności jako instytucji stojącej na straży porządku prawnego i konstytucji, które są filarem demokracji.
Apelujemy do wszystkich obywateli naszego kraju, którym zależy na prawdziwej demokracji, o skuteczny protest i działania przeciwko tym antydemokratycznym zmianom i praktykom. Trzeba dołożyć wszelkich starań, by pragmatyzm władzy, która nie podporządkowuje się prawom demokratycznym, ale podporządkowuje je swoim celom, nie skończył się wprowadzeniem rządów autorytarnych.
Chcemy demokracji autentycznej, a nie fasadowej. Dlatego protestujemy przeciwko zmianom zasad i regulacji wyborczych na kilka miesięcy przed aktem głosowania.
Równie stanowczo protestujemy przeciwko wprowadzaniu do walki wyborczej elementów metod stalinowskich – wykorzystywania psychiatrii do eliminacji przeciwników politycznych.
- prof. dr hab. Stanisław Mikołajczak – UAM; Przewodniczący AKO
- ks. dr Adam Adamski Cor – UAM
- mgr Przemysław Alexandrowicz – KIK
- dr Aleksandra Andruszewska – Inst. Wł. Nat. Poznań
- mgr Krystyna Andrzejewska – UAM
- prof. dr hab. Marek Andrzejewski – U Szczeciński
- dr Roman Andrzejewski
- dr hab. Bartłomiej Andrzejewski – PAN
- dr Róża Antkowiak – UAM
- prof. dr hab. Wiesław Antkowiak – UAM
- dr Adam Babula – UAM
- M dr Lidia Banowska – UAM
- dr Arkadiusz Bednarczuk – UAM
- prof. dr hab. dr h.c. Czesław Błaszak – UAM
- mgr Janina Błaszak – PP
- prof. dr hab. dr h.c. Jacek Błażewicz – PP
- dr Paweł Binek – UP Kraków
- prof. dr hab. Krystyna Boczoń – UMed
- prof. dr hab. Władysław Boczoń – UAM
- prof. dr hab. Mieczysława Irena Boguś – PAN Warszawa
- dr Krzysztof Borowczyk – UAM
- ks. prof. dr hab. Paweł Bortkiewicz – UAM
- dr hab. Mariusz Bryl – UAM
- prof. dr hab. Jerzy Brzeziński – U Zielonogórski
- dr Krystyna Celichowska – lekarz
- doc. dr hab. Bogdan Celichowski – architekt
- dr Remigiusz Ciesielski – UAM
- prof. dr hab. med. Andrzej Cieśliński – UMed
- dr Ewa Ciosek – UAM
- dr Elżbieta Czarniewska – UAM
- prof. dr hab. Janusz Czebreszuk – UAM
- mgr Zbigniew Czerwiński – radny Sejmiku Wlkp.
- prof. dr hab. Jacek Dabert – UAM
- dr Mirosława Dabert – UAM
- mgr Jan Dasiewicz – UAM
- dr Maria Dąbrowska-Bąk – UAM
- mgr inż. Maria Dolata – architekt
- inż. Józef Drausowski
- prof. dr hab. Leon Drobnik – UMed
- prof. dr hab. Edward Dutkiewicz – UAM
- prof. dr hab. Maria Dutkiewicz – UAM
- dr Tadeusz Dziuba – radny Miasta Poznania
- mgr Sylwiana Firin – Gramowska
- mgr Agata Fischbach
- dr Jerzy Fischbach
- prof. dr hab. Antoni Florkiewicz
- mgr inż. Wojciech Foltyn – rolnik
- mgr Bogdan Freytag
- dr hab. Jerzy Galina – PAN
- mgr Witold Gedymin – UE
- dr Grzegorz Gertig – U Med
- prof. dr hab. Henryk Gertig – UMed
- prof. dr hab. Bożena Górczyńska-Przybyłowicz – UAM
- prof. dr hab. Witold Grzebisz – UP
- dr Michał Haake – UAM
- dr Jolanta Hajdasz – naucz. akad .
- mgr Iwona Horodecka – kustosz; Biblioteka Raczyńskich
- prof. dr hab. Henryk Hudzik – UAM
- mgr Eugeniusz Ilmak – U Zielonogórski
- prof. dr hab. Jacek Jackowski – PP
- prof. dr hab. dr h.c. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz – UAM
- prof. dr hab. Dobrochna Jankowska – UAM
- prof. dr hab. Artur Jarmołowski – UAM
- prof. dr hab. Jarosław Jarzewicz – UAM
- dr Teresa Jerzak-Gierszewska – UAM
- prof. dr hab. Marek Jerzy – UP
- mgr Jolanta Jasińska – nauczyciel
- prof. dr hab. Tomasz Jasiński – UAM
- mgr inż. Andrzej Judek
- prof. dr hab. Stefan Jurga – UAM
- mgr Kazimierz Jósko-Wielgocki – radca prawny
- dr Józef Kapusta – IBiA Warszawa
- prof. dr hab. Janusz Kapuściński
- dr Zofia Karaszkiewicz
- dr Anna Kasprzyk – UAM
- prof. dr hab. Andrzej Kaźmierski – UAM
- mgr Iwona Klimaszewska – UAM
- prof. dr hab. Bożena Klimczak – UE Wrocław
- prof. dr hab. Zdzisław Kołaczkowski – AWF
- mgr Izabela Komar-Szulczyńska – UAM
- prof. dr hab. Aleksander Kośko – UAM
- prof. dr hab. Maciej Kozak – UAM
- prof. dr hab. Edmund Kozal – UP
- prof. dr hab. Stanisław Kozłowski – UP
- prof. UP dr hab. Henryka Kramarz – UP Kraków
- prof. dr hab. Marek Kraska – UAM
- prof. dr hab. Tadeusz Marek Krygowski – U Warszawski
- dr Henryk Krzyżanowski – UAM
- dr Grzegorz Kucharczyk
- dr Dariusz Kucharski – Warsztaty Idei Obywateli Rzeczypospolitej
- prof. dr hab. Mieczysław Kujawski
- prof. dr hab. Maria Kujawska – UAM
- mgr Ewa Kuleczka – Drausowska
- dr Małgorzata Kulesza-Kiczka – lekarz
- dr Katarzyna Kulińska – PAN
- prof. dr hab. Tadeusz Kuliński – PAN
- dr Krystyna Laskowicz – naucz. akad.
- dr Przemysław Lehmann – PAN
- mgr Elżbieta Leszczyńska – UAM
- Maria Leśniewicz – PP
- prof. dr hab. Ignacy Lewandowski – UAM
- dr Jarosław Liberek – UAM
- mgr Jolanta Lisiak – architekt
- mgr Rafał Lisiak – architekt
- mgr Agata Ławniczak – dziennikarz
- dr Eryk Łon – UE
- mgr Małgorzata Łośko – UAM
- dr Piotr Łukasiak – PP
- prof. dr hab. Andrzej Maciejewski – UAM
- ks. kan. lic. Tadeusz Magas – duszpasterz „S”
- dr hab. Przemysław Makarowicz – UAM
- prof. dr hab. Andrzej Malinowski – UAM
- prof. dr hab. Jerzy Marcinek – UP
- prof. dr hab. Arkadiusz Marciniak – UAM
- prof. dr hab. Wojciech Markiewicz – PAN
- mgr Jan Martini – artysta muzyk
- mgr Helena Materny – nauczyciel
- mgr Ryszard Materny
- mgr Maria Matysiak – UAM
- inż. Janusz Matysiak – przedsiębiorca
- dr Jerzy Michalik – UAM
- prof. dr hab. inż. Jacek Bolesław Michalski – UP
- dr Bożena Mikołajczak – UAM
- prof. dr hab. Krzysztof Moliński – AMuz
- mgr Celina Monikowska-Martini – artysta muzyk
- prof. dr hab. Grzegorz Musiał – UAM
- prof. dr hab. Czesław Muśnicki – UP
- mgr Danuta Namysłowska
- prof. dr hab. Andrzej Nowak – UJ Kraków
- mgr Wilhelmina Nowak
- prof. dr hab. Elżbieta Nowicka – UAM
- dr Małgorzata Okulicz-Kozaryn – UAM
- prof. dr hab. Radosław Okulicz-Kozaryn – UAM
- Włodzimiera Pajewska – UAM
- inż. Ryszard Paprzycki
- prof. dr hab. Jan Paradysz – UE
- prof. dr hab. Stanisław Paszkowski – UP
- dr Andrzej Pawuła – UAM
- prof. dr hab. Krystyna Pecold – UMed
- dr Barbara Pelplińska – UAM
- dr Ryszard Piasek – reżyser
- mgr Mikołaj Pietraszak-Dmowski – Fundacja Raczyńskich
- prof. dr hab. Barbara Piłacińska – UAM
- dr Ryszard Piotrowicz – UAM
- dr hab. Jacek Piszczek – IOR PIB Toruń-Poznań
- dr hab. Jan Prostko-Prostyński – UAM
- mgr Maria Przybylska – UAM
- prof. dr hab. Andrzej Przyłębski – UAM
- prof. dr hab. Zdzisław Puślecki – UAM
- dr Jacek Radomski – UAM
- dr Wiesław Ratajczak – UAM
- dr hab. Lucyna Rempulska – prof.nadzw. PP
- mgr Emilia Rogalińska – nauczyciel
- prof. dr hab. Tadeusz Rorat – PAN
- prof. dr hab. Grzegorz Rosiński – UAM
- dr Lech Różański
- mgr Wanda Różycka-Zborowska – reżyser
- prof. dr hab. Wojciech Rypniewski – PAN
- prof. dr hab. Jan Sadowski – UAM
- prof. dr hab. Jerzy Samson-Zakrzewski – UMed
- mgr Halina Aurelia Siwa – dziennikarz
- prof. dr hab. Jan Skuratowicz – UAM
- dr Andrzej Jan Skrzypczak – PP
- prof. dr hab. Marian Smoczkiewicz – UMed
- mgr Janusz Smólski
- mgr Maria Sobańska-Liberek – UAM
- prof. dr hab. Marek Sozański – PP
- mgr Zygmunt Sporny – UAM
- dr Teresa Stanek
- prof. dr hab. Anna Stankowska – UAM
- prof. dr hab. Wojciech Stankowski – UAM
- mgr Piotr Stawicki – radca prawny
- mgr Gabriela Stępczak
- prof. dr hab. Kazimierz Stępczak – UAM
- prof. dr hab. Wojciech Suchocki – UAM
- prof. dr hab. Eugeniusz Szcześniak – UAM
- prof. dr hab. Zofia Szczotka – UP
- dr hab. Andrzej Szpulak – UAM
- prof. dr hab. Jacek Sztaudynger – U Łódzki
- mgr Maciej Szulc – przedsiębiorca
- prof. dr hab. Roman Szulc – UMed
- dr Mirosław Szulczyński – UAM
- mgr Halina Szwarc-Hetmaniak – lekarz
- dr Hanna Szweycer
- prof. dr hab. Michał Szweycer
- prof. dr hab. Zofia Szweykowska-Kulińska – UAM
- dr Urszula Szybiak-Stróżycka – UAM
- prof. dr hab. Henryk Szydłowski – UAM
- mgr Stanisław Szymański – przedsiębiorca
- ks. prof. dr hab. Jan Szymczyk – KUL Lublin
- prof. dr hab. Wojciech Święcicki – PAN
- prof. dr hab. Jerzy Tarajkowski – UE
- prof. dr hab. Kazimierz Tobolski – UAM
- mgr Grzegorz Tomczak – reżyser
- prof. dr hab. Lech Torliński – UMed
- mgr Jacek Tuchołka
- prof. dr hab. Ryszard Vorbrich – UAM
- prof. dr hab. Jerzy Bożydar Warchoł – UMed
- dr Marek Wedemann – UAM
- dr Maria Wejchan-Judek – PP
- prof. dr hab. inż. Jerzy Weres – UP
- dr Józef Wieczorek – Niezależne Forum Akademickie
- dr Jerzy Wierzchowiecki – Szpital Miejski Grodzisk Wlkp.
- prof. dr hab. Michał Wierzchowiecki – UMed
- dr Maria Wołuń-Cholewa – UMed
- prof. dr hab. Andrzej Wybrański
- prof. dr hab. Barbara Wysocka – PAN
- prof. dr hab. Zygmunt Zagórski – UAM
- mgr Maria Zawadzka – nauczyciel
- prof. dr hab. Stefan Zawadzki – UAM
- mgr Tomasz Zdziebkowski – przedsiębiorca
- dr Franciszek Zerbe – lekarz
- dr Jerzy Zerbe – UAM
- mgr Małgorzata Zielonacka – adwokat
- dr Andrzej Zielonacki – adwokat
- dr Tadeusz Zysk – przedsiębiorca
- Jerzy Źarnowski – em. HCP
- prof. dr hab. Tadeusz Źuchowski – UAM
- dr Jakub Źmidziński – PP