Arcybiskup Lefebvre w USA

Jako przełożony generalny Zgromadzenia Ducha Świętego (znanego również pod nazwą ojców Ducha Świętego lub duchaczy), abp Lefebvre regularnie odwiedzał domy tego zakonu w USA.

Abp Lefebvre udziela podczas uroczystości Pierwszej Komunii św. w St. Marys w Kansas

Duchacze są tam obecni od 1794 r. i prowadzą liczne placówki duszpasterskie w diecezjach, z których napłynęły do nich prośby o pomoc, np. w Little Rock w stanie Arkansas, Detroit w Michigan, Tulsa w Oklahomie, Ridgefield w Connecticut, Nowy Orlean w Luizjanie czy Cincinnati w Ohio. Duchacze w USA założyli też szkoły, m.in. Uniwersytet Duquesne w Pittsburghu, Liceum Ducha Świętego (Holy Ghost Preparatory School) w Filadelfii oraz Catholic Theological Union w Chicago. W 1967 r. abp Lefebvre przybył do Pittsburgha, aby odebrać doktorat honoris causa przyznany mu przez wydział prawa Uniwersytetu Duquesne. W wygłoszonej laudacji podkreślono, że „uosabia zgromadzenie kapłanów, które jako swój apostolat wybrało tych, o których świat zapomniał”. Cztery lata później, gdy Jego Ekscelencja udał się do Covington w Kentucky, sytuacja była już nieco inna. Podróż ta stanowiła odpowiedź na zaniedbywanie i porzucanie Tradycji w skutek kolejnych oświadczeń Konferencji Episkopatu USA wydawanych po II Soborze Watykańskim, a jej celem było spotkanie z bp. Ackermanem – współbratem ze Zgromadzenia Ducha Świętego. W ciągu następnych 16 lat abp Lefebvre przemierzył Stany Zjednoczone zakładając seminarium, poświęcając liczne kościoły, udzielając tysiącom wiernych sakramentu bierzmowania, wygłaszając konferencje i dając możliwość wielu katolikom uczestniczenia w Najświętszej Ofierze Mszy sprawowanej przez kapłanów uformowanych w tradycyjnym duchu. Wpływ jego obecności w Stanach Zjednoczonych jest wciąż widoczny w postaci kaplic i kościołów, w których Msza św. jest sprawowana w klasycznym rycie rzymskim.

Oklahoma, Teksas i Luizjana

Z ks. Bolduckiem i nowo bierzmowanymi w Dickinson w Teksasie

Abp Lefebvre poświęcił kościół pw. Matki Bożej Królowej Aniołów w Dickinson w Teksasie w dniu 10 lipca 1977 r., rok przed założeniem tam wydawnictwa Angelus Press przez o. Karola Pulvermachera OFMCap. Arcybiskup po raz kolejny przyjechał do Dickinson 2 maja 1982 r. i wziął udział w uroczystym wieczornym bankiecie z okazji piątej rocznicy istnienia wydawnictwa. Rankiem tego dnia odprawił uroczystą Mszę św., później udzielił wywiadu Ludwikowi Moore’owi, kierownikowi działu religijnego „Houston Chronicle”, a popołudniu szafował sakrament bierzmowania. Następnego dnia zwiedził siedzibę Angelus Press. Niemal półtora roku wcześniej, 4 stycznia 1981 r., Arcybiskup odwiedził inną część Teksasu, gdzie poświęcił nowo nabyte nieruchomości w El Paso, które miały służyć jako nowicjat braci FSSPX (obecnie znajduje się tam kościół pw. Jezusa i Maryi). W kwietniu 1986 r., podczas swojej ostatniej wizyty w Teksasie, abp Lefebvre poświęcił kaplicę pw. św. Józefa w San Antonio i udzielił wiernym bierzmowania. Rozległy stan, jakim jest Teksas, odwiedził w sumie więcej niż sześć razy. Pierwszego maja 1982 r. poświęcił kościół pw. Matki Bożej Łaskawej w Nowym Orleanie w Luizjanie; w uroczystościach wzięli udział katoliccy tradycjonaliści ze wszystkich zakątków tego stanu i otrzymali od niego błogosławieństwo. Rok później odwiedził Tulsę w Oklahomie.

Nowy Jork, Pensylwania i Connecticut

Celem jednej z pierwszych wizyt abp. Lefebvre’a w Nowym Jorku było poświęcenie siedziby nowego dystryktu FSSPX w Oyster Bay Cove na Long Island, co nastąpiło 6 listopada 1977 r. Jego Ekscelencja przyjeżdżał tam jeszcze wiele razy, aby udzielać tonsury i święceń. W 1978 r. przyjechał także do Hicksville w stanie Nowy Jork na uroczystości pierwszokomunijne. W listopadzie 1983 r. znów przybył do tego stanu, ale tym razem na Long Island, gdzie udzielił sakramentu bierzmowania i publicznie poświęcił Rosję Niepokalanemu Sercu Maryi.

Pamiątkowa fotografia wykonana po uroczystościach święceń w seminarium w Ridgefield w 1985 r.

W 1979 r. seminarium zostało przeniesione do Ridgefield. Arcybiskup przybywał tam, aby udzielać święceń: w 1984 r. wyświęcił czterech księży, w 1985 r. również czterech, a w kwietniu 1986 r., gdy odwiedził Ridgefield po raz ostatni – trzech. „Ponad 1000 osób zebrało się w seminarium św. Tomasza z Akwinu w Ridgefield w stanie Connecticut, w siedzibie amerykańskiego seminarium Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X, aby uczestniczyć w uroczystościach święceń (…) Wielu seminarzystów otrzymało tonsurę i święcenia niższe (…) Podczas wizyty w Ridgefield abp Lefebvre poświecił kaplicę i seminarium oraz udzielił sakramentu bierzmowania blisko pięćdziesięciu wiernym (…) W kazaniu Jego Ekscelencja zachęcał bierzmowanych do wierności Mszy i sakramentom oraz po raz kolejny zapewnił o tym, że ma prawo do dalszego odprawiania tradycyjnej Mszy św., a także determinację, aby nadal dawać Kościołowi świętych kapłanów, którzy będą służyć wiernym. Podczas swego wystąpienia abp Lefebvre powiedział, że gdyby św. Pius X był tam wówczas, to powtórzyłby swoje słowa, że wrogowie Kościoła znajdują się w jego wnętrzu, że są nimi nie tylko księża, ale także biskupi i kardynałowie. Arcybiskup poprosił również wiernych o modlitwę za Jego Świątobliwość papieża Jana Pawła II” (cytaty z miesięcznika „The Angelus” z czerwca 1980 r.).

Idaho, Kalifornia i Arizona

W Colton w Kalifornii w 1983 r.

Kościół pw. Matki Bożej Anielskiej w Arcadii w stanie Kalifornia pierwszy raz gościł abp. Lefebvre’a w maju 1978 r., gdy przybył on by udzielić sakramentu bierzmowania. Dzień wcześniej Arcybiskup w tym samym celu odwiedził San Jose, gdzie zgromadzeni owacją na stojąco dziękowali za jego deklarację, że ze względu na dużą liczbę wiernych wyśle drugiego kapłana, który pomoże ks. Grzegorzowi Postowi prowadzić duszpasterstwo na terenie tego stanu. „Wspaniale się złożyło, że Jego Ekscelencja odwiedził nas we Wniebowstąpienie, w czwartek 15 maja 1980 r., i udzielił chrztu, bierzmowania i odprawił Mszę św. (…) w kaplicy Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Campbell w Kalifornii (…) Relacja z naszych uroczystości ukazała się w wieczornych wiadomościach na kanale 11 lokalnej telewizji (…) Jego Ekscelencja przemówił do zgromadzonych w języku francuskim, a jego słowa zostały pięknie przetłumaczone przez ks. Hektora Bolduca. Arcybiskup mówił o tym, że musimy mocno trzymać się naszej wiary i przekazać ją naszych dzieciom (…) «Przylgnijcie do Matki Bożej i pamiętajcie o Jej orędziu z Fatimy». Po udzieleniu bierzmowania Arcybiskup celebrował Mszę św. pontyfikalną (…) okazał wielką życzliwość indywidualnie rozmawiając z wiernymi po Mszy oraz na obiedzie, który, choć nieformalny, to jednak zgromadził blisko 300 gości i stanowił zwieńczenie tego intensywnego i inspirującego popołudnia” (cytaty z „The Angelus” z czerwca 1980 r.). Bardzo intensywnej wizycie w Kalifornii w 1983 r. dał początek telefon ks. Posta, który prosił abp. Lefebvre’a o przybycie do Bakersfield. Jego Ekscelencja poświęcił tam kaplicę pw. św. Michała Archanioła, udzielił sakramentu bierzmowana, uczestniczył w obiedzie, a późnej wyruszył do Campbell, dokąd przybył wieczorem. Kolejny dzień, tym razem spędzony w San Jose, wyglądał podobnie. W niedzielę odprawił tam Mszę św., po której spotkał się przed kaplicą z wiernymi, błogosławił dzieci, święcił dewocjonalia, podpisywał książki i święte obrazki; panie z koła kobiet podały śniadanie, po czym Arcybiskup wyjechał do Post Falls w Idaho – w tym samym celu.

Herman Belderock przy awionetce, którą pilotował podczas podróży abp. Lefebvre’a podczas jego podróży po USA

Najbardziej spektakularna wizyta w Post Falls miała miejsce w maju 1980 r., kiedy abp Lefebvre oficjalnie poświęcił kościół pw. Niepokalanego Poczęcia N.M.Panny, udzielił sakramentu bierzmowania i wziął udział w przyjęciu zorganizowanym w Student Union Building w North Idaho College w miejscowości Coeur d’Alene. Jego Ekscelencja polecał rodzicom, aby zachęcali swoje dzieci do rozważenia powołania zakonnego i dzięki temu zapewnili przyszłość Kościołowi. Gdy w niedzielny poranek udawał się w podróż powrotną, to był to chyba ostatni lot ze Spokane; miał on miejsce zaledwie kilka godzin po wybuchu góry St. Helens. Abp Lefebvre, który podróżował na pokładzie prywatnego samolotu pilotowanego przez Hermana Belderoka (dyrektora Kolegium N.M.Panny – szkoły prowadzonej przez FSSPX w St. Marys w Kansas), mógł podziwiać wspaniały widok na słup pyłów wydobywających się z wulkanu.

Michigan, Dakota Północna, Minnesota, Wisconsin

Kiedy ks. Bonfiliusz Battazzo poprosił abp. Lefebvre’a o pomoc w duszpasterstwie w Detroit, aby móc zapewnić Mszę i sakramenty swoim wiernym, możliwe było już otwarcie drugiego na świecie seminarium FSSPX; powstało ono w Armadzie w stanie Michigan. Arcybiskup zaczął tam przyjeżdżać w 1973 r., gdy seminarium rozpoczęło działalność. Jego wizyta w 1978 r. upłynęła pod znakiem bierzmowań, święceń i procesji Bożego Ciała, po których miała miejsce jeszcze konferencja w Dearborn.

Rekolekcje kapłańskie w Armadzie w 1985 r.

W 1979 r. Jego Ekscelencja poświęcił nowo odrestaurowaną kaplicę w Redford w stanie Michigan, a w 1985 r. uczestniczył w dorocznych rekolekcjach kapłanów FSSPX, które w sanktuarium św. Józefa w Armadzie wygłosił ks. Urban Snyder; wzięło w nich udział 13 księży oraz czterech diakonów i trzech subdiakonów. W 1978 r. w Wisconsin Jego Ekscelencja odwiedził kaplicę św. Michała w DePere, gdzie świętowano dziesięciolecie jej istnienia i gdzie udzielił wiernym bierzmowania. W 1982 r. Arcybiskup gościł w Beemsters, gdzie w kaplicy pw. św. Michała bierzmował 139 wiernych. Podczas wizyty w Minnesocie w 1982 r. Jego Ekscelencji towarzyszył ks. Piotr Vignalou z Kanady; obaj udali się do St. Paul, gdzie abp. Lefebve w obecności wielu kapłanów poświęcił nowo wybudowaną kaplicę pw. św. Processusa i Martyniana. Przed wyjazdem udzielił tamtejszym wiernym sakramentu bierzmowania. Jego Ekscelencja przyjechał tam jeszcze raz w 1984 r., gdy odwiedził misję FSSPX w Minneapolis.

Illinois, Missouri i Kansas

Dwa lata później Jego Ekscelencja odwiedził Chicago, gdzie – rozpoczynając miesięczną podróż po Ameryce Północnej – udzielił wiernym bierzmowania (co odnotowała jedna z miejscowych gazet). To była ostatnia taka wizyta abp. Lefebvre’a w amerykańskim dystrykcie FSSPX. Bierzmowanie i Msza św. były celebrowane w sali balowej hotelu Westin O’Hare.

Rekonsekracja kościoła p.w. św. Wincentego w Kansas City

Wiele osób witało Arcybiskupa na lotnisku w Kansas City 22 maja 1978 r. W maju 1980 r. Jego Ekscelencja wrócił do Kansas City w towarzystwie ks. Hektora Bolduca, aby zobaczyć nowo nabyty kościół pw. św. Wincentego à Paulo. Odwiedził również kościół pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w St. Louis. W 1981 r. wrócił do Kansas City, aby rekonsekrować kościół św. Wincentego. 4 maja 1982 r. Jego Ekscelencja wylądował na lotnisku w Kansas City, znów w drodze z Dickinson w Teksasie do kościoła św. Wincentego. Po krótkiej wizycie udał się do St. Marys, gdzie wieczorem gościł na kolacji u pp. Belderoków. Nie była to jego pierwsza wizyta w St. Marys. Był tam już w 1978 r., rozejrzał się po okolicy i zachęcił ks. Bolduca do kontynuowania negocjacji w sprawie zakupu nieruchomości. Po raz kolejny przyjechał tam w maju 1979 r., aby poświęcić nowo nabytą ziemię; udzielił również sakramentu bierzmowana. Kiedy samolot z Arcybiskupem na pokładzie krążył nad terenem Kolegium, dzieci ustawiły się w kształt krzyża i machały na powitanie białymi chusteczkami. Jego Ekscelencja przyleciał tam ponowne w sierpniu. W latach 1980-1985 odwiedził St. Marys przynajmniej cztery razy: w 1981 r. po poświęceniu kościoła św. Wincentego w Kansas City, w maju 1982 r., gdy zwrócił się do wiernych w St. Marys, zwłaszcza dzieci, aby przyjęły motto „Kaplica jest sercem naszej szkoły”. To była jego piąta wizyta w St. Marys; udzielił wówczas pierwszej Komunii św., bierzmowania, pobłogosławił ziemię pod cmentarz Matki Bożej Pokoju i – zgodnie ze zwyczajem – ukoronował wieńcem z kwiatów posąg N.M.Panny. Powrócił tam w grudniu wraz z księżmi Williamsonem i Fellayem, aby zwiedzić szkołę i budynki administracji. W 1984 r. Arcybiskup udzielił w St. Marys sakramentu bierzmowania, pierwszej Komunii św. i uczestniczył w parafialnym święcie wiosny. W kwietniu 1985 r. odwiedził St. Marys po raz ostatni; poświęcił wówczas kościół i szkołę Niepokalanemu Sercu Maryi. Zatrzymał się również w kościele Matki Bożej Różańcowej w St. Louis.

Kentucky, Karolina Północna, Georgia i Floryda

Abp Lefebvre konsekruje kościół w Goldsboro

W 1971 r. Jego Ekscelencja odwiedził w Covington w stanie Kentucky swojego przyjaciela bp. Ackermana, również członka Zgromadzenia Ducha Świętego. Dzięki ks. Ramseyowi, profesorowi seminarium diecezjalnego, poznał trzech amerykańskich kleryków z Nowego Jorku, którzy później, po założeniu seminarium w Armadzie w stanie Michigan, byli pierwszymi amerykańskimi księżmi, których pomógł uformować. W Goldsboro w stanie Karolina Północna, w małym miasteczku leżącym w samym sercu krainy tytoniu, znajdował się stary kościół pw. Matki Bożej, który 30 kwietnia 1983 r. został poświęcony przez abp. Lefebvre’a jako kościół pw. Matki Bożej Fatimskiej i z Góry Karmel. Po Mszy św., podczas przyjęcia w domu parafialnym, Jego Ekscelencja otrzymał tytuł honorowego obywatela Goldsboro. Burmistrz podkreślał ważną rolę, jaką ta świątynia przez lata odgrywała w życiu miejscowej społeczności i dziękował Bractwu za jej ponowne otwarcie.

Podczas swej ostatniej wizyty w USA, w misji pw. św. Michała w Atlancie w stanie Georgia, Arcybiskup powiedział: „Od założenia Bractwa wyświęciłem 250 kapłanów. W Bractwie jest ich 152, a kolejna mniej więcej setka to benedyktyni, dominikanie lub franciszkanie”. Zachęcał rodziny do wspólnej modlitwy i tego, by były wierne Bogu, Jezusowi Chrystusowi i N.M.Pannie. Podsumował dzieło swego życia: „To nie moje poglądy, nie moje stanowisko. Wiele razy mówiłem seminarzystom w Ecône, w Ridgefield i we wszystkich naszych seminariach, by nie mówili «podążamy za abp. Lefebvre’em». O, nie! Dlaczego za abp Lefebvre’em? On nie jest świętym! Podążajcie za Jezusem Chrystusem i Tradycją Kościoła. Pozostańcie katolikami! (…) Jestem katolickim biskupem, nikim więcej, i kontynuuję moją pracę, którą jest głoszenie katolickiego nauczania. Robię to, żeby przygotować kolejnych katolickich kapłanów, a za ich pośrednictwem katolickich wiernych – nic ponadto. O, nie! Nie mówcie «doktryna abp. Lefebvre’a». Ta doktryna nie jest moja. Nie mam swego nauczania. Moje nauczanie jest nauczaniem Kościoła, nauczaniem Kościoła katolickiego i katechizmu Soboru Trydenckiego”.

Wywiad z ks. Grzegorzem Postem FSSPX

Kiedy pierwszy raz spotkał Ksiądz abp. Lefebvre’a?

Abp Lefebvre i ks. Grzegorz Post

– Poznałem go w marcu 1971 r. w Pittsburghu w Pensylwanii. Moja matka była w kontakcie z prof. Robinem Andersonem, brytyjskim nauczycielem mieszkającym w Rzymie i prowadzącym kursy języka angielskiego, z którym łączyło ją wspólne zainteresowanie postacią kard. Merry’ego del Vala. Wspomniała mu, że ma syna zainteresowanego tradycyjnym kapłaństwem i usłyszała, że abp Lefebvre otworzył tradycyjne seminarium. Prof. Anderson pozostawał w kontakcie z Arcybiskupem również wtedy, gdy przebywał on w Rzymie po rezygnacji z urzędu przełożonego Ojców Ducha Świętego.

Anderson odpisał mojej matce: „Niech Pani syn napisze list do abp. Lefebvre’a i wyśle go do mnie. Przekażę go adresatowi”. Arcybiskup odpowiedział: „W marcu zamierzam odwiedzić Stany Zjednoczone, żeby spotkać się z kilkoma biskupami, których chcę prosić o pozwolenie na instalację bractwa w ich diecezjach” i dodał, żebym przyjechał do niego do Pittsburgha. Spotkałem się z Jego Ekscelencją w domu Ojców Ducha Świętego. Gdy dotarłem tam o poranku, odprawiał już Mszę św.; był w połowie, a ja posłużyłem mu do jej zakończenia. Zjedliśmy śniadanie, a później Arcybiskup dał mi formularze zgłoszeniowe do seminarium w Ecône. Niedługo potem, 5 października 1975 r. otrzymałem informację, że moje podanie zostało zaakceptowane. Najpierw uczestniczyłem w rekolekcjach rozpoczynających rok akademicki. Po zakończeniu roku zostałem wezwany przez Arcybiskupa, który powiedział: „Odbyłeś już większość swoich studiów, zatem poślę cię do Fryburga, gdzie spędzisz dwa ostatnie lata seminarium”. Wcześniej byłem karmelitą bosym, otrzymałem już tonsurę i święcenia niższe. Tak więc w 1972 r. skończyłem studia i zostałem wyświęcony przez Arcybiskupa w sanktuarium Matki Bożej z Prerii w Powers Lake w Dakocie Północnej. Przez chwilę uczyłem w Ecône. Ks. Antoni Ward przysłał tam anglojęzycznych kleryków, którzy mieli trudności z nauką języka francuskiego – uczyłem ich od początku 1974 r. Do Wielkanocy Ecône było miejscem, w którym mówiło się po angielsku. Później wróciłem do Stanów Zjednoczonych i posługiwałem w Detroit. Byłem tam już od kilku miesięcy, gdy odbyłem rozmowę z abp. Lefebvre’em o tym, jak wielu wiernych w Kalifornii pragnie uczestniczyć w tradycyjnej Mszy św. Poprosiłem o pozwolenie na wyjazd i otwarcie tam kaplic, które otrzymałem.

Jak Ksiądz ocenia wpływ Arcybiskupa na sytuację tradycyjnych katolików w USA?

– Jako dobry i silny. Dzięki jego staraniom prawie wszyscy amerykańscy katoliccy tradycjonaliści byli związani z nami, wśród nich sporo księży. Bractwo jest zdecydowanie najsilniejszym tradycyjnym ruchem w USA i wciąż wzrasta. Coraz więcej osób uczestniczy we Mszach św. sprawowanych w naszych kaplicach. FSSPX odgrywa tutaj bardzo dobrą rolę.

Jakie jest Księdza ostatnie wspomnienie o Arcybiskupie?

– Odwiedziłem Ecône kilka razy. Pamiętam, jak wchodziłem do głównego budynku – to było jakiś czas przed jego śmiercią. Arcybiskup akurat stał w korytarzu. Był wtedy dość stary. Nie wyglądał już tak energicznie, jakim go pamiętałem. Uściskałem go. To było prawdopodobnie w 1989 lub 1990 r., niedługo przed jego śmiercią.