Aktualizacja strony została wstrzymana

Ci, co odeszli. Wyjątkowe wspomnienie zmarłych

Jak zwykle w okresie Wszystkich Świętych wspominamy tych, którzy odeszli w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy. Długa to lista. Dlatego dokonując wyboru, kierujemy się zasadą obowiązująca w naszej kulturze – o zmarłych wyłącznie dobrze. Albo wcale

Pomijam zatem zmarłych w tym okresie dyktatorów i ludobójców, utalentowanych kapusiów czy seksualnych dewiantów – choć były to postacie niewątpliwie interesujące. Ich los znalazł się w rękach Wyższej Instancji, a noty i tak opublikują inne czasopisma.
Pochylmy się nad tymi, którzy zasługują na pamięć, szacunek i modlitwę, nawet jeśli nie zawsze było nam z niektórymi z nich po drodze.

13 listopada 2012 r. zmarł Erazm Ciołek (ur. 24 czerwca 1937 r. w Łodzi) – fotograf Solidarności. To jego zdjęcia ze strajkującej Stoczni Gdańskiej stanowiły ikonograficzną podbudowę rodzącej się legendy, a wspólne fotografie z czerwcowych wyborów 1989 r. kandydatów do Parlamentu i Wałęsy stały się przepustką do polityki i historii. Od tego roku Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich przyznawać będzie nagrodę jego imienia.

19 listopada 2012 r. odszedł Borys Natanowicz Strugacki (ur. 15 kwietnia 1933 r. w Leningradzie), młodszy brat Arkadego  (1925-1991 r.), z którym wspólnie stworzyli całą serię powieści fantastyczno-naukowych, w których w pozornie odległym od rzeczywistości kostiumie mówili o odwiecznym konflikcie dobra i zła, portretując np. w „Przenicowanym świecie” doskonale znane im mechanizmy totalitaryzmu.

29 listopada 2012 r. zmarł Jacek Woźniakowski (ur. 23 kwietnia 1920 r. w Biórkowie). Pisarz i dziennikarz. Jedna z legend krakowskich – prawnuk malarza Henryka Rodakowskiego, wnuk Jana Gwalberta Pawlikowskiego, żołnierz AK, redaktor miesięcznika „Znak” i twórca wydawnictwa tej nazwy. Pierwszy prezydent Krakowa w III RP.

5 grudnia 2012 r. zmarł w wieku 105 lat Oscar Niemeyer (ur. 15 grudnia 1907 r. w Rio de Janeiro) – jeden z najwybitniejszych architektów XX w., przez wiele lat związany z ruchem komunistycznym, twórca nowej stolicy swojego ojczystego kraju Brasilii. Rekordzista również w innych dziedzinach – kiedy po 76 latach pożycia owdowiał, w wieku 99 lat stanął ponownie na ślubnym kobiercu z młodszą od siebie o 38 lat sekretarką Verą Lucią.

10 grudnia 2012 r. został zamordowany ciosami noża przez swojego wspólnika Krzysztof Zalewski (ur. 17 grudnia 1966 r. w Warszawie) – dziennikarz, wybitny specjalista lotniczy, redaktor „Techniki Wojskowej”, w kadencji 2006-2010 radny PiS-u, ekspert wypowiadający się odważnie w sprawie katastrofy smoleńskiej, jeden z bohaterów filmu Anity Gargas. Mimo że zabójstwo, które poprzedził wybuch pirotechniczny w siedzibie spółki, uznane zostało za wynik sporów finansowych, istnieją poważne poszlaki, aby wpisywać tę śmierć na rosnącą listę ofiar postsmoleńskich.

23 grudnia 2012 r. zmarł Michał Bobrowski  (ur. 19 lipca 1927 r. w Warszawie), dziennikarz radiowy i satyryk, pomysłodawca krakowskich „Spotkań z balladą”.

27 grudnia 2012 r. zmarł Norman Schwarzkopf (ur. 22 sierpnia 1934 r. w Tampie na Florydzie), amerykański generał, legendarny dowódca wojska antysaddamowej koalicji w „Pustynnej Burzy” 1991 r. Zasłynął z celnych powiedzonek, jedno z nich brzmiało „Nie trzeba bohatera, aby wysyłać ludzi do boju. Trzeba być bohaterem, aby być jednym z nich”.

1 stycznia  2013 r. zmarła Teresa Torańska (ur. 1 stycznia 1944 r. w Wołkowysku), dziennikarka „Dużego Formatu”. Mistrzyni celnych wywiadów, w których nawet w starciu z przeciwnikami potrafiła zachować wiele obiektywizmu. Zauważyłem to, kiedy dostała w redakcji „zlecenie na mnie” i wywiązała się z niego, nie czyniąc większej krzywdy. Sławę przyniosły jej wywiady z byłymi prominentami reżimu komunistycznego pt. „Oni”, kontynuowane w kolejnych tomach.

2 stycznia 2013 r. nasz zespół redakcyjny stracił Pawła Paliwodę (ur. 6 lutego 1963 r.), świetnego publicystę i wspaniałego kolegę, zaliczającego się do największych erudytów w gronie spotykającym się podczas kolegiów na Filtrowej. Wcześniej, jako człowiek niepokorny, z trudem mieścił się na łamach „Źycia” czy „Dziennika”, bezlitośnie zwalczając polityczną poprawność i inne patologie epoki. W jego wypadku wierność arystotelesowym zasadom przekładała się na wierność Prawdzie.

13 stycznia 2013 r. zmarł Michał Kulesza (ur. 15 czerwca 1948 r.), jeden z architektów odrodzonego polskiego samorządu. Prawnik. Typ państwowca, który służbę krajowi przedkładał ponad meandry codziennej polityki.

17 stycznia 2013 r. zmarła Jadwiga Kaczyńska  (ur. 31 grudnia 1926 w Starachowicach). Trudno w paru słowach wspomnieć współczesną „Matkę Królow”, kobietę, która urodziła i wychowała „dwóch takich”, co wprawdzie nie ukradli Księżyca, ale radykalnie zmienili współczesną historię Polski. Szukając właściwych słów, przychodzi mi jedynie do głowy mój wiersz z „Gazety Polskiej Codziennie” z połowy stycznia:

DO MATKI POLKI A.D. 2013

O Matko Polko! Jedna z matek wielu,
co przekazały nam miłość Ojczyzny,
Byśmy świadomi życia swego celu
szli, nie zważając na rany i blizny.
Wytrwała w trudzie, twarda w niepokoju,
gdy trzeba szare okruchy dnia składać.
Chociaż śmierć krąży i w czasie pokoju,
chociaż powszedniość – szyderstwo i zdrada.
Cierpień i bólu ci nie oszczędzono
– nad jednym synem już kamień grobowy,
a przyszłość ciągle wielką niewiadomą,
jak długie, nocne Polaków rozmowy.
O Matko Polko, królowo cierpienia,
zostawiasz wiarę w to, co wnet się stanie,
w miłość wyrosłą z twego poświęcenia
z nadzieją wszystkich nas na zmartwychwstanie.

22 stycznia 2013 r. odeszła Lucyna Winnicka  (ur. 14 lipca 1928 r. w Warszawie), filmowa gwiazda PRL-u. Sławę przyniosła jej  tytułowa rola w „Matce Joannie od Aniołów” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza, prywatnie jej męża. W latach 70. wycofała się ze sceny, poświęcając się dziennikarstwu, podróżom i medycynie niekonwencjonalnej. Umarła w domu opieki w podwarszawskich Palmirach.

23 stycznia 2013 r. Pan powołał do siebie kard. Józefa Glempa (ur. 18 grudnia 1929 r. w Inowrocławiu), Prymasa Polski na trudne czasy. Przejął na siebie trudne dziedzictwo Stefana Wyszyńskiego – Prymasa Tysiąclecia i przeprowadził Kościół z mroków stanu wojennego do III RP, w Trzecie Tysiąclecie. Wielu historyków uważa, że koncyliacyjny charakter prymasa sprawił, iż dramatyczne zawirowania nie spowodowały w Polsce wielkiego rozlewu krwi. Heroicznie wyznał własne winy w sprawie księdza Popiełuszki. W ostatnich latach zajmował się promocją budowy Świątyni Opatrzności Bożej.

26 stycznia 2013 r. w Chestera-sur-Lausanne (Szwajcaria) zmarł Stefan Kudelski (ur. 27 lutego 1929 r. w Warszawie). Naukowiec i wynalazca. Wyemigrował z rodzicami we wrześniu 1939 r. Twórca „nagry” –  rewelacyjnego magnetofonu, założyciel wielkiej firmy profesjonalnego sprzętu elektronicznego. Niestety, wolna Polska nie znalazła sposobu ani nie wyraziła chęci, aby tacy ludzie stali się kołem zamachowym jej gospodarki.

2 lutego 2013 r. zginał od kuli szaleńca (?), młodego żołnierza, 38-letni Chris Kyle, najsłynniejszy snajper amerykański, który w samym Iraku zlikwidował 255 przeciwników. Śmierć autora autobiografii „Cel snajpera” w zdumiewający sposób dowiodła, że kto kulą wojuje…

12 marca 2013 r. odszedł  Marek Skwarnicki (ur. 30 kwietnia 1930 r. w Grodnie), poeta i publicysta. Członek zespołu „Tygodnika Powszechnego”, gdzie publikował felietony jako „Spodek”. Uważany za bliskiego przyjaciela Jana Pawła II, uczestniczył w jego dziesięciu wielkich pielgrzymkach i z woli Karola Wojtyły redagował słynny poemat „Tryptyk Rzymski”.

26 marca 2013 r. to dla Krakowa smutna data, zmarli bowiem Krzysztof Kozłowski (ur. 18 sierpnia 1931 r. w Przybyłowicach), kolega redakcyjny Skwarnickiego, filozof i publicysta, senator z ramienia OKP, wiceminister, a następnie minister spraw wewnętrznych w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, realizator w praktyce polityki „grubej kreski”, oraz Jerzy Nowak (ur. 20 czerwca 1923 r. w Brzesku,) znakomity aktor, grający, jak sam twierdził, „na przemian Żydów i gestapowców”, niezapomniany w roli Żyda Zuckera w „Ziemi obiecanej”. Swoje zwłoki zapisał w testamencie Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1 kwietnia 2013 r. w swoim domu w Sobótce pod Wrocławiem odeszła Barbara Piasecka-Johnson (ur. 25 lutego 1937 r. w Staniewiczach), współczesna inkarnacja Kopciuszka, absolwentka historii sztuki, na emigracji w USA zatrudniona jako kucharka i pokojówka w rezydencji Sewarda J. Johnsona (1895-1983), gdzie szybko awansowała na kuratora jego kolekcji dzieł sztuki, a następnie na trzecią żonę starszego o 42 lata miliardera. Małżeństwo przetrwało 12 lat. Po śmierci Johnsona (mimo procesów z jego dziećmi) znalazła się w dwudziestce najbogatszych kobiet świata (majątek ok. 3 mld USD). Angażowała się (bez powodzenia) w ratowanie Stoczni Gdańskiej i w działalność licznych fundacji medycznych, a swoje zbiory sztuki przekazała Zamkowi Królewskiemu. Pochowana na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu.

8 kwietnia 2013 r. zmarła Margaret Thatcher, z domu Roberts, (ur. 13 października 1925 r. w Grantham), najwybitniejsza kobieta polityk XX w., konserwatywna premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990. Obok Ronalda Reagana i papieża Jana Pawła II uchodzi za głównego współautora klęski komunizmu. Nazywana przez Sowietów „Źelazną Lady”, powstrzymała dekadencję Zjednoczonego Królestwa. Znana z wielu słynnych powiedzeń, m.in.: „Być potężnym to tak jak być damą. Jeśli musisz zapewniać, że nią jesteś – to nie jesteś”.  

16 kwietnia 2013 r. śmierć upomniała się o Witolda Glińskiego (ur. 22 listopada 1926 r. na Wileńszczyźnie), polskiego zesłańca, wedle własnych opowieści przywódcy niezwykłej ucieczki z sowieckiego łagru. Przywłaszczył ją jakoby oficer Sławomir Rawicz, autor książki „Długi marsz”, będący podstawą filmu prod. polsko-amerykańskiej „Niepokonani”.

6 maja 2013 r. zmarł Giulio Andreotti  (ur. 14 stycznia 1919 r. w Rzymie), polityk włoskiej Chrześcijańskiej Demokracji, siedmiokrotny  premier Włoch w latach 1972-1973, 1976-1979 i 1989-1992. W wyniku akcji „czyste ręce” pozbawiony władzy i skazany na 24 lata więzienia za korupcję i współpracę z mafią. Ostatecznie został uniewinniony przez Sąd Najwyższy. Bohater filmu „Boski” zapisał się jako symbol włoskiego systemu politycznego.

9 maja 2013 r. odszedł Cezary Chlebowski (ur.15 lutego 1928 r. w Grodźcu). W młodości harcerz, następnie dziennikarz i historyk, zasłużony pracami dotyczącymi lat wojny i konspiracji („Wachlarz”, „Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie”). Rozpracowany przez SB i szykanowany. Pod parasolem PAX-u mógł kontynuować swoją niezwykle ważną dla pamięci narodowej działalność. Odznaczony przez Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

5 czerwca 2013 r. odszedł do Domu Ojca kard. Stanisław Nagy (ur. 30 września 1921 r. w Bieruniu Starym), tytularny biskup Holaru (Islandia), wybitny intelektualista związany z KUL-em, rektor wyższych seminariów duchownych, ekspert w kwestiach jedności chrześcijan. Mianowany kardynałem już po ukończeniu 80. roku życia nie mógł brać udziału w konklawe.

23 lipca 2013 r. zmarł Michał Radgowski (ur. 25 sierpnia 1929 r.), wybitny dziennikarz, w latach 1957-1981 związany z tygodnikiem „Polityka” i jedną z osób kształtujących jej liberalną linię, odszedł z redakcji w stanie wojennym razem z jedną trzecią zespołu. Autor opracowania „Polityka i jej czasy”.

29 lipca 2013 r. zmarł Jacek Korczakowski (ur. 4 sierpnia 1939 r. w Warszawie), tekściarz i poeta. Działacz ZAIKS-u oraz Związku Polskich Autorów i Kompozytorów (ZAKR), w latach 2008-2012 prezes i sekretarz generalny. Autor piosenki „Szeptem” dla Ludmiły Jakubczak.

6 sierpnia 2013 r. odeszła w Domu Artystów Weteranów w Skolimowie Lidia Korsakówna (ur. 17 stycznia 1934 r. w Baranowiczach), dziewczyna  z zespołu „Mazowsze”, która po brawurowym debiucie w „Przygodzie na Mariensztacie” zrobiła wielką karierę piosenkarki i aktorki .W latach 1955-1987 związana z warszawskim Teatrem Syrena. Źona zmarłego w 1989 r. komika Kazimierza Brusikiewicza.

11 sierpnia 2013 r. zmarł Władysław Radwański (ur. 25 maja 1932 r. w Krakowie), sportowiec, piłkarz i hokeista, trener i pedagog, głowa niezwykle usportowionej rodziny, której prawdziwymi gwiazdami są wnuczki – tenisistki Agnieszka i Urszula Radwańskie.

15 sierpnia 2013 r. zmarł Sławomir Mrożek (ur. 20 czerwca 1930 r. w Borzęcinie), dramaturg, humorysta, rysownik i prozaik. Debiutował jako rysownik i autor krótkich opowiadań, współpracował z teatrem Bim-Bom. Sławę przyniosły mu wczesne dramaty na czele z „Tangiem”, w których absurd był metodą gorzkiej satyry na otaczającą rzeczywistość. Po raz pierwszy wyemigrował w 1963 r., po czym jego całe życie stało się pasmem podróży, ucieczek i powrotów – Francja, Stany, Włochy, Meksyk. Powrót do Polski w 1996 r. i dziesięć lat później kolejna ucieczka do Nicei, tam udar mózgu i długotrwała utrata mowy, którą pokonał po trzech latach. Introwertyk i odludek, pozostaje najwybitniejszym polskim dramaturgiem II poł. XX w. i światowym  mistrzem teatru absurdu.

23 sierpnia 2013 r., w dość dziwnych okolicznościach (wybudzony ze śpiączki po operacji neurologicznej i powracający do zdrowia), zmarł Konstanty Miodowicz (ur. 9 stycznia 1951 r. w Gniewkowie), syn przewodniczącego OPZZ Alfreda. W opozycji do ojca, partyjnego lidera, zaangażował się w działalność antysystemową. Współtworzył (z Rokitą) Wolność i Pokój. Jako szef kontrwywiadu budował polskie służby specjalne. W Platformie Obywatelskiej odsuwany z wolna na boczny tor. Był żonaty z Małgorzatą, siostrą słynnego barda Wojtka Belona.

23 września 2013 r. zmarł Stanisław Szozda (ur. 25 września 1950 r. w Dobromierzu), obok Staszka Królaka i Ryszarda Szurkowskiego jedna z największych postaci polskiego kolarstwa – dwukrotny mistrz świata i wicemistrz olimpijski, zwycięzca Wyścigu Pokoju w roku 1974. Karierę zakończył w wieku 28 lat w wyniku kontuzji.

1 października 2013 r. rozeszła się wiadomość o śmierci mojego ulubionego pisarza Toma Clancy. Sławę przyniosło mu „Polowanie na Czerwony Październik”, a następnie seria powieści z agentem Jackiem Ryanem, (kreowanym często przez Harrisona Forda), który od prostego agenta CIA dochodzi do stanowiska prezydenta USA. Mistrz szybkiej akcji, ale w odróżnieniu od innych autorów gorący patriota i wyznawca konserwatywnego kanonu wartości. Strasznie przykre, że nie poznam dalszych przygód Ryana Juniora, który wbrew rządzącemu prezydentowi wziął się za walkę z terroryzmem, chyba że – jak paru sensacyjnym autorom – Clancy’emu przydarzy się życie po życiu.

7 października 2013 r. zmarła „kryminalistka PRL-u” Irena Kuhn z domu Becker, znana pod pseudonimem Joanna Chmielewska (ur. 2 kwietnia 1932 r.). Jej proza nie zawierała może szczególnych wartości, a jej pamiętniki nie przedstawiają prawdy ludzi i prawdy czasu, ale w literaturze liczy się również sprawianie ludziom przyjemności czytania, choćby ciągle tych samych zabawnych historii.

9 października 2013 r. odszedł Edmund Niziurski (ur. 10 lipca 1925 r. w Kielcach), mistrz literatury młodzieżowej. Gdyby urodził się w innym kraju, nie dałby szans pani Rowling. Jego „Księga urwisów” (1954 r.), którą przeczytałem jako ośmiolatek, wywarła na mnie wrażenie jak mało jaka książka. Mimo ram obowiązującego stalinizmu i ówczesnej dydaktyki. Aż żal, że przestałem czytać Niziurskiego, gdy tylko dorosłem.

20 października 2013 r. zmarła w Belgradzie w wieku 89 lat „pierwsza dama” Jugosławii Jovanka Broz-Tito. Koleżanka z komunistycznej partyzantki przeżyła męża o 33 lata. Pamiętam, że na tle innych z rzadka pokazywanych towarzyszek małżonek olśniewała urodą i szykiem. Na podobnej zasadzie imponowała nam cała Jugosławia. Barak na skraju obozu z widokiem na Zachód.

28 października 2013 r. już po zestawieniu powyższej listy, w dniu swego patrona Tadeusza Judy (świętego od spraw beznadziejnych), odszedł Tadeusz Mazowiecki (ur. 18 kwietnia 1927 r. w Płocku) – działacz katolicki, dziennikarz, przewodniczący Komitetu Ekspertów Stoczni Gdańskiej w trakcie Wielkiego Strajku 1980 r. Pierwszy naczelny „Tygodnika Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany. W 1989 r., dzięki zabiegom Jarosława Kaczyńskiego, powołany na szefa rządu. Uważany wówczas za „premiera największych nadziei”. Niestety, z racji idei i praktyki „grubej kreski” w dużym stopniu zmarnowanych.

Autor:
Źródło:

Za: niezalezna.pl (01.11.2013)

Ci, którzy odeszli…

Czas zadumy…

Przed nami Święto Wszystkich Świętych, a po nim Dzień Zaduszny. Jak co roku udamy się na cmentarze, by odwiedzać i modlić się nad grobami najbliższych. Ale w tych pierwszych dniach listopada nie powinniśmy zapominać, że nasza rodzina stanowi część większej całości – rodziny rodzin, jaką jest naród. Dlatego, wspominając tych, którzy odeszli, pamiętajmy o wybitnych synach i córkach naszego narodu. Tych zmarłych lub poległych w minionych wiekach, ale i tych, których pożegnaliśmy całkiem niedawno.

W ostatnich dwunastu miesiącach odeszło wielu znanych i zasłużonych Polaków. My w „Naszej Polsce” szczególnie mocno wspominamy stratę naszego wieloletniego rysownika Arkadiusza Gacparskiego, a także naszych przyjaciół – niezłomnych patriotów i aktywnych działaczy politycznych: prof. Jerzego Przystawy, inicjatora ruchu JOW, oraz Krystyna Bernatowicza, pomysłodawcy budowy pomnika żołnierzy NSZ. Wielkim bólem napawa nas też odejście dwóch wspaniałych Polek: Jadwigi Kaczyńskiej, matki śp. prezydenta RP, oraz Joanny Kuklińskiej, wdowy po płk. Ryszardzie Kuklińskim.

Wiele wybitnych postaci stracił w ostatnim roku polski Kościół. Oto najważniejsze z nich: prymas-senior kardynał Józef Glemp, krakowski kardynał Stanisław Nagy, niezłomny metropolita przemyski arcybiskup Ignacy Tokarczuk, kapucyn ojciec Medard Parysz, ostatni kapelan AK w Powstaniu Warszawskim, bliska współpracowniczka kard. Stefana Wyszyńskiego Maria Okońska, publicystka, działaczka katolicka i dominikanka siostra Maria Kominek, redemptorysta z Radia Maryja ojciec Jan Mikrut, ostatni przyjaciel seminaryjny Jana Pawła II ksiądz infułat Kazimierz Suder, wybitni księża profesorowie: Jerzy Bajda z UKSW, Józef Kudasiewicz, Marian Rusiecki, Stanisław Bielecki, Antoni Jozafat Nowak – wszyscy z KUL.

Znamienitych twórców – a zwłaszcza twórczynie – straciła polska kultura: wielką śpiewaczkę i reżyserkę operową Marię Fołtyn, niezapomniane aktorki – Lucynę Winnicką i Lidię Korsakównę, reżyser filmową Ewę Petelską. A także wybitnych ludzi pióra: najsławniejszego polskiego dramaturga naszych czasów Sławomira Mrożka, poetów Marka Skwarnickiego i Bohdana Drozdowskiego, pisarza i działacza mniejszości białoruskiej Sokrata Janowicza, autorów popularnych powieści – Joannę Chmielewską i Edmunda Niziurskiego. Listę strat polskiej kultury trzeba uzupełnić o takie nazwiska, jak krakowski aktor Jerzy Nowak, reżyserzy teatralni – Henryk Baranowski i Krzysztof Nazar, popularny lektor telewizyjny i filmowy Lucjan Szołajski. Zmarli też wybitni sportowcy: niezapomniany mistrz kolarski z lat 70. Stanisław Szozda, piłkarz i trener Władysław Stachurski, mistrz świata i Europy w lotnictwie Wacław Nycz.

W minionym roku odeszło wielu znanych historyków, szczególnie tych, którzy badali dzieje najnowsze: żołnierz i historyk AK Cezary Chlebowski, żołnierz i historyk „Szarych Szeregów” Jerzy Jabrzemski, profesorowie Krzysztof Dunin-Wąsowicz, Wojciech Wrzesiński, Jacek Staszewski, Andrzej Garlicki, Adam Galos, Krystyna Śreniowska, Marek Urbański, polonijny historyk z Australii Lech Paszkowski.

Odeszło wielu dziennikarzy i publicystów. Wspomnijmy zwłaszcza tych, którzy nie lękali się bronić prawicowych poglądów: Marka Arpada Kowalskiego, Roberta Larkowskiego, Pawła Paliwodę. W naszej pamięci pozostaną zdjęcia kronikarza „Solidarności”, wspaniałego fotoreportera Erazma Ciołka.

Pożegnaliśmy też znanego z patriotycznych przekonań byłego dowódcę Sił Powietrznych, gen. Stanisława Targosza, oraz zasłużonych działaczy antykomunistycznej opozycji z czasów PRL: Ewę Sułkowską-Bierezin z Łodzi i Adama Pleśnara z Wrocławia.

Wieczne odpoczywanie racz im dać, Panie!

(PS)

Artykuł ukazał się w najnowszym numerze tygodnika „Nasza Polska” Nr 44 (939) z 29 października 2013 r.

Za: Nasza Polska (31 październik 2013)

 

Lista osób zamordowanych przez komunistycznych bandytów w latach  1981 – 1989 

PAMIĘTAMY O WAS :

 CZEKALSKI JÓZEF, l. 48.Zamordowany w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji strajku w KWK Wujek, postrzał klatki piersiowej i brzucha, postrzał lewej stopy;

 GIZA JÓZEF, l. 28.Zamordowany w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji strajku w KWK Wujek, postrzał boczny szyi;

 GNIDA JOACHIM, l. 28.Zmarł w dniu 25 stycznia 1982 r. w wyniku ran odniesionych w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji strajku w KWK Wujek, postrzał w głowę;

 GZIK RYSZARD, l. 35.Zamordowany w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji strajku w KWK Wujek, postrzał w głowę;

 KUPCZAK BOGUMIŁ, l. 28.Zamordowany w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji strajku w KWK Wujek, postrzał brzucha;

 PEŁKA ANDRZEJ, l. 20.Zamordowany w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji w KWK Wujek, postrzał w głowę;

 STAWISIŃSKI JAN, l. 22.Zmarł w dniu 25 stycznia 1982 r. w wyniku ran odniesionych w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji strajku w KWK Wujek, postrzał w głowę;

 WILK ZBIGNIEW, l. 20.Zamordowany w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji strajku w KWK Wujek, postrzał w plecy i postrzał od tyłu w okolicy lędźwiowej;

 ZAJĄC ZENON, l. 22.Zamordowany w dniu 16 grudnia 1981 r. podczas pacyfikacji strajku w KWK Wujek, postrzał w klatkę piersiową;

 BROWARCZYK ANTONI, l. 23.Zamordowany strzałem w głowę podczas rozpędzania demonstracji w Gdańsku, w dniu 17 grudnia 1981 r.;

 KOSECKI TADEUSZ.- Zmarł na zawał serca, pobity przez ZOMO w czasie pacyfikacji strajku na Politechnice Wrocławskiej w dniu 17 grudnia 1981 r.;

 ADAMOWICZ MICHAŁ, l. 28.Zmarł w dniu 5 września 1982 r. w wyniku ran postrzałowych odniesionych w czasie demonstracji w dniu 31 sierpnia w Lubinie;

 POZNIAK MIECZYSŁAW, l. 26.Zmarł w dniu 31 sierpnia w Lubinie, w wyniku rany postrzałowej brzucha odniesionej w czasie demonstracji w Lubinie;

 TRAJKOWSKI ANDRZEJ, l. 32.Zmarł w dniu 31 sierpnia w Lubinie, w wyniku rany postrzałowej głowy odniesionej w czasie demonstracji w Lubinie;

 BARCHAŃSKI EMIL, l. 17.Uczeń, więzień polityczny. Świadek w sprawie działaczy RMP – odwołał swoje wcześniejsze zeznania jako wymuszone biciem i straszeniem przez funkcjonariuszy, których miał wskazać na rozprawie 17 czerwca 1982. 3 czerwca 1982 zaginął; 5 czerwca z Wisły wyłowiono jego ciało.

 CIELECKI WOJCIECH, l. 19. Zatrzymany 2 kwietnia 1982 r. przez patrol wojskowy na ulicy w Białej Podlaskiej. Podczas próby ucieczki został zastrzelony przez pijanego starszego sierżanta LWP Andrzeja Kuśpita. Zabójcę Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał na karę 12 lat pozbawienia wolności.

 CIEŚLEWICZ WOJCIECH, l. 29.Zmarł w dniu 2 marca 1982 r. w wyniku pobicia przez ZOMO podczas demonstracji w Poznaniu, w dniu 13 lutego 1982 r.;

 DURDA WŁADYSŁAW, Zmarł w nocy z 3 na 4 maja 1982 r. zatruty gazami łzawiącymi użytymi do rozpędzania demonstracji w dniu 3 maja 1982 r., w Szczecinie. Milicja odmówiła wezwania pogotowia;

 GRUDZIŃSKI ADAM, l. 36.Zmarł na serce po pobiciu w obozie internowania w Zalężu, w październiku 1982 r.;

 JURGIELEWICZ ZDZISŁAW, l. 29.Zmarł w dniu 21 września 1982 r. po pobiciu w dniu 12 września 1982 r. w KM MO, w Giżycku;

 KAMIŃSKI WACŁAW, l. 32.Zmarł w dniu 28 listopada 1982 r., trafiony petardą w czasie demonstracji w dniu 11 listopada 1982 r., w Gdańsku;

 KOŁODZIEJCZYK WANDA, l. 59.Przewieziona do szpitala w stanie agonalnym ze śladami pobicia z aresztu śledczego na ul. Rakowieckiej w Warszawie, zmarła w dniu 4 stycznia 1982 r.;

 KOT STANISŁAW.Po pobiciu przez patrol ZOMO w dniu 31 marca 1982 r. zmarł w dniu 3 kwietnia 1982 r. w Rzeszowie;

 KRÓLIK STANISŁAW, l. 39.Pobity w czasie demonstracji w dniu 10 listopada 1982 r. w Warszawie, zmarł w dniu 16 listopada 1982 r.;

 LENARTOWICZ JOANNA, l. 19.Zmarła w dniu 5 maja 1982 r. po pobiciu w czasie rozpędzania demonstracji w dniu 3 maja 1982 r. w Warszawie;

 LISOWSKI WŁODZIMIERZ, l. 67.Zmarł w dniu 13 lipca 1982 r. po pobiciu podczas demonstracji w dniu 13 maja 1982 r. w Krakowie;

 MAJCHRZAK PIOTR, l. 19.Zmarł w dniu 18 maja 1982 r. po pobiciu przez ZOMO podczas demonstracji w dniu 13 maja 1982 r. w Poznaniu;

 MAJEWSKI KAZIMIERZ, l. 46.Na skutek inwigilacji, gróźb i nakłaniania do współpracy z SB popełnił samobójstwo w dniu 29 października 1982 r. w Jeleniej Górze;

 MICHALCZYK KAZIMIERZ, l. 27.Zmarł w dniu 2 września 1982 r. w wyniku obrażeń poniesionych w czasie rozpędzania demonstracji we Wrocławiu w dniu 31 sierpnia 1982 r.;

 RACZEK STANISŁAW, l. 35.Zmarł w dniu 7 września 1982 r. po pobiciu w czasie demonstracji w Kielcach w dniu 31 sierpnia 1982 r.;

 RADOMSKI MIECZYSŁAW, l. 56.Zmarł w dniu 3 maja 1992 r. w czasie zajść ulicznych w Warszawie;

 ROKITOWSKI MIECZYSŁAW, l. 47.Zmarł w dniu 3 kwietnia 1982 r. po pobiciu w areszcie śledczym w Zalężu;

 SADOWSKI PIOTR, l. 32.Zmarł w dniu 31 sierpnia 1982 r. trafiony petardą podczas demonstracji w Gdańsku;

 SZULECKI ADAM, l. 32.Zmarł w dniu 9 maja 1982 r. po pobiciu w czasie demonstracji w dniu 3 maja 1982 r. w Warszawie;

 WILKOMIRSKI EUGENIUSZ, l. 52.Zmarł w dniu 3 września 1982 r. po pobiciu przez ZOMO w czasie demonstracji w Częstochowie w dniu 1 września 1982 r.;

 WŁOSIK BOGDAN, l. 20. Zamordowany 13 października 1982 r. przez funkcjonariusza SB Andrzeja Augustyna podczas demonstracji w Nowej Hucie. Morderca został w 1992 r. skazany na 10 lat więzienia, zwolniony po odbyciu połowy kary.

 WOZNIAK TADEUSZ, l. 49.Zmarł w dniu 1 września 1982 r. po pobiciu przez ZOMO podczas demonstracji w dniu 31 sierpnia 1982 r. we Wrocławiu;

 ZDUNEK FRANCISZEK, l. 49.Przewodniczacy Komitetu Budowy Kaplicy w Sobolewie w woj. lubelskim. Zastrzelony przez sierżanta MO;

 BLESZCZYNSKI ZENON, l. 24.Zmarł w nocy z 13 na 14 stycznia 1983 r. po pobiciu w areszcie śledczym w dniu 28 grudnia 1982 r.;

 DRABOWSKA JANINA, l. 63.Zmarła we wrześniu 1983 r. na skutek obrzęku płuc spowodowanego działaniem gazów łzawiących użytych do rozpędzania demonstracji w Nowej Hucie w dniu 31 sierpnia 1983 r.;

 GRZYWNA ANDRZEJ, l. 62.Zmarł w nocy z 29 na 30 sierpnia 1983 r. po pobiciu pałką po głowie w milicyjnym areszcie;

 KOWALSKI RYSZARD, l. 44.Przewodniczący KZ NSZZ „Solidarność” w Hucie Katowice, dwukrotny więzień polityczny. Zaginął w dniu 7 lutego 1983 r. Ciało wyłowiono z rzeki w dniu 31 marca 1983 r.;

 LARYSZ JÓZEF, l. 41.Przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w zakładach ELWRO. Internowany, zwolniony z pracy. Zmarł w dniu 7 marca 1983 r. po kolejnym przesłuchaniu w KW MO;

 LYSKAWA BERNARD, l. 56.Zmarł na zawał serca uciekając przed ZOMO po demonstracji w Krakowie w dniu 1 maja 1983 r.;

 MIASKO ZDZISŁAW, l. 29.Zmarł w dniu 3 czerwca 1983 r. po pobiciu na posterunku MO w Nowej Miłosnej;

 MARZEC JERZY, l. 21.Zaginął w dniu 21 czerwca 1983 r. po uroczystościach powitania Papieża. Ciało znaleziono nad Odrą w dniu 22 czerwca 1983 r. Powodem śmierci było zachłyśnięcie się krwią;

 PODBORACZYŃSKI BOGUSŁAW, l. 21.Działacz NSZZ „Solidarność”. Prawdopodobnie zatrzymany przez funkcjonariuszy MO, ciało wydobyto z rzeki w dniu 30 kwietnia 1983 r.;

 PRZEMYK GRZEGORZ, l. 19.Zmarł w dniu 14 maja 1983 r. w wyniku obrażeń po pobiciu przez milicjantów na Komisariacie MO przy ul. Jezuickiej w Warszawie w dniu 12 maja 1983 r.;

 STEFAŃSKI JACEK, l. 25.Zmarł w dniu 9 września 1983 r. Pobity w dniu 2 września 1983 r. na ulicy przez „nieznanych sprawców”. Brata Jacka i świadków wydarzenia funkcjonariusze MSW nakłaniali szantażem do zaniechania wyjaśnienia sprawy;

 SYMONIUK ZBIGNIEW, l. 33.Członek Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. Internowany, więzień polityczny. Zmarł w dniu 8 stycznia 1983 r. Wg oficjalnej wersji popełnił samobójstwo w czasie odbywania kary 2 lat pozbawienia wolności w więzieniu w Białymstoku;

 SMAGUR RYSZARD, l. 29.Zmarł w dniu 1 maja 1983 r. w Krakowie po trafieniu petardą w czasie demonstracji;

 SZYMANSKI ZBIGNIEW.Zmarł w kwietniu 1983 r. po pobiciu przez ZOMO -wców : R. Rudowczaka i J. Niemca;

 WASILUK HENRYK, l. 28.Więzień polityczny. Zmarł w dniu 25 listopada 1983 r. Po zwolnieniu z więzienia popełnił samobójstwo przez samospalenie.

 WEDROWNY JERZY, l. 28.Aresztowany za udział w manifestacji w dniu 31 sierpnia 1983 r. Zmarł w areszcie śledczym we wrześniu 1983 r. w niewyjaśnionych okolicznościach, przed terminem rozprawy;

 WITKOWSKI WŁODZIMIERZ, l. 31.Zaginął podczas manifestacji w dniu 31 sierpnia 1983 r. we Wrocławiu. Zwłoki znaleziono w dniu 7 września 1983 r. wiszące na drzewie pod Oleśnicą;

 ZIOŁKOWSKI JAN, l. 56.Współpracownik Komitetu Budowy Pomnika Ofiar Czerwca 1956 r. Zmarł w dniu 5 marca 1983 r. pobity w czasie przesłuchania w V komisariacie MO w Poznaniu;

 BARTOSZCZE PIOTR, l. 34.Działacz NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych. Zmarł w nocy z 7 na 8 lutego 1984 r. Ciało znaleziono w dniu 8 lutego 1984 r. w studzience melioracyjnej na polu ze śladami bicia i duszenia;

 FRACZEK LECH.Zmarł w dniu 25 maja 1984 r. po pobiciu w dniu 5 kwietnia 1984 r. na posterunku MO;

 FRAS TADEUSZ, l. 33.Nauczyciel, przewodniczący NSZZ „Solidarność” w szkole. Zmarł w dniu 7 września 1984 r. Ciało znaleziono na przedmieściu Krakowa. Wg oficjalnej wersji wyskoczył z II piętra. Sekcja zwłok ujawniła ślady bicia i duszenia;

 GEBOSZ ANDRZEJ, l. 31.Zmarł w dniu 26 października 1984 r. po pobiciu podczas przesłuchania w DUSW Łódź – Śródmieście;

 HAC ALEKSANDER, l. 44.Przewodniczący KZ NSZZ „Solidarność” w Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie. Zmarł w dniu 18 października 1984 r. Znaleziony w dniu 16 października 1984 r. w piwnicy domu przy ul. Królewskiej z ciężkimi obrażeniami głowy;

 HNAT EDYTA, l. 8. Uczennica, Zmarła w dniu 29 marca 1984 r. Zginęła w parku od strzału oddanego z okien mieszkania przez sierżanta MO Halonia;

JERZ JACEK ANTONI lat 38 Zamordowany w Radomiu w dniu 31 stycznia 1983, kilka tygodni po zwolnieniu z ponad rocznego internowania (w Kwidzynie ciężko pobity podczas pacyfikacji obozu przez ZOMO, przeszedł ścieżki zdrowia), wg IPN istnieje prawdopodobieństwo otrucia Furosemidem.

 JASIŃSKI KRZYSZTOF, l. 25.Działacz NSZZ „Solidarność”. Internowany. Zmarł w dniu 10 listopada 1984 r. Zwłoki znaleziono na przystanku PKS w Elblągu z licznymi urazami;

 KULKA STANISŁAW, l. 47.W dniu 15 listopada 1984 r. został zastrzelony na szosie przez milicjanta Jana Źurka;

 LAWRYNOWICZ HENRYK, l. 42.W dniu 8 listopada 1984 r. został zatrzymany na Komisariacie Kolejowym. Zmarł w dniu 9 listopada 1984 r. Lekarz stwierdził krwiaka skroni i liczne obrażenia;

 LAZARSKI KAZIMIERZ, l. 58.Pobity we własnym mieszkaniu przez funkcjonariuszy MO. Zmarł w dniu 24 września 1984 r. Sąd Rejonowy w Oleśnicy skazał funkcjonariuszy Ryszarda Boryga, Zbigniewa Królaka i Józefa Jarosika na kary od 1 do 2 lat pozbawienia wolności;

 POPIEŁUSZKO JERZY, l. 37.Kapłan, Kapelan NSZZ „Solidarność”. Porwany przez funkcjonariuszy bezpieki i bestialsko zamordowany w nieznanych okolicznościach w październiku 1984 r.

 ROMANOWSKI JAROSŁAW, l. 23.Zmarł w dniu 12 maja 1984 r. Zatrzymany przez MO. Wg oficjalnej wersji powiesił się w areszcie;

 STRUSKI KRZYSZTOF, l. 28. Zmarł w dniu 14 listopada. Zatrzymany przez funkcjonariuszy MO został wyrzucony z milicyjnego samochodu;

 SZTENCEL PAWEŁ, l. 19.Zmarł w dniu 22 grudnia 1984 r. na astmę sercową w areszcie śledczym przy ul. Smutnej w Łodzi.

 TOKARCZYK ZBIGNIEW, l. 31.Działacz NSZZ „Solidarność” i KPN. Internowany i szykanowany przez SB. Zmarł w nocy z 22 na 23 lutego 1984 r. Ciało znaleziono koło domu denata. Sekcja wykazała urazy wątroby i płuc oraz ślady ciosów;

 WALCZAK BOGUSŁAW, l. 57.Zmarł w marcu 1984 r. Został zatrzymany przez patrol MO w dniu 8 marca 1984 r. Źonie wydano ciało w dniu 16 marca 1984 r. twierdząc, że znaleziono je na ulicy;

 ANTONOWICZ MARCIN, l. 19.Zmarł w dniu 2 listopada 1985 r. Został zatrzymany przez patrol MO w dniu 19 października 1985 r. W milicyjnym samochodzie doznał śmiertelnych urazów głowy;

 BUDNY JAN.Zmarł w dniu 14 lutego 1985 r. Zatrzymany przez funkcjonariuszy MO Witolda Jabłońskiego i Kazimierza Klonowskiego w dniu 11 lutego 1985 r. Pobity w czasie przesłuchania. W szpitalu stwierdzono krwiaka mózgu, który był przyczyną zgonu;

 BULKO ZDZISŁAW, l. 30.Zmarł w dniu 17 grudnia 1985 r. Znaleziony w rowie pod Zamościem z ciężkimi obrażeniami. Zwolnieni przez niego z pracy za pijaństwo i kradzieże trzej ORMO-wcy grozili mu zemstą;

 CZARNY MIKOŁAJ, l. 56.Zmarł w dniu 14 lutego 1985 r. Został zatrzymany przez MO. Zmarł w wyniku urazów czaszki. Wg oficjalnej wersji spadł ze schodów;

 FRANZ ROMAN, l. 32.Zmarł w dniu 8 stycznia 1985 r. Został zatrzymany przez milicję na Komisariacie Kolejowym. Znaleziony martwy na ławce koło dworca PKP. Sekcja wykazała stłuczenie mózgu;

KRAWIEC JAN, l. 22.Zmarł 30 października 1985 r. W dniu 30 października 1985 r. został zatrzymany na Komendzie MO w Miechowie. Wg oficjalnej wersji popełnił samobójstwo w areszcie przez powieszenie. Ciało nosiło ślady urazów piersi, brzucha i głowy;

 KRZYWDA JACEK, l. 37.Zmarł w dniu 26 czerwca 1985 r. Został pobity w bramie domu, w którym mieszkał, przez patrol MO;

SAMSONOWICZ JAN –jeden z inicjatorów powstania Ruchu Młodej Polski, działacz NSZZ „Solidarność”. Zamordowany przez Służbę Bezpieczeństwa 30 czerwca 1983 w Gdańsku ;

 KASPROWSKI DARIUSZ, l. 23.Zmarł w dniu 9 grudnia 1985 r. Wg. oficjalnej wersji powiesił się, w ZK w Koronowie. Na ciele stwierdzono liczne urazy szyi, ramion i pleców;

 MARTIN LESŁAW, l. 37.Członek Komisji Rewizyjnej Zarzadu Regionu NSZZ „Solidarność”. Zamordowany w dniu 23 stycznia 1985 r. Został zrzucony przez „nieznanych sprawców” z kładki dla pieszych nad ulicą, z wysokości 20m;

 PRZEPIÓRZYNSKI WITOLD,członek NSZZ „Solidarność”. Zaginął w dniu 9 maja 1985 r. Zwłoki znaleziono w dniu 17 maja 1985 r. w kanale portowym ze śladami silnych obrażeń;

 SZUSTER ALEKSANDER, l. 25.Zmarł w dniu 30 stycznia 1985 r. po pobiciu na Komisariacie MO w Świdniku. Przyczyną śmierci było złamanie podstawy czaszki;

ŚLUSARSKI RYSZARD, l. 25.Zmarł w dniu 4 marca 1985 r. po pobiciu przez funkcjonariuszy MO w mieszkaniu, na ulicy i w komisariacie. Śmierć nastąpiła w wyniku zmiażdżenia wątroby, nerek i pęknięcia jelit.

 BEDNAREK MARIAN, l. 35.Zmarł w dniu 27 grudnia 1986 r. po pobiciu na komisariacie MO;

 SZKARLAT ZBIGNIEW, l. 43.Działacz NSZZ „Solidarność”, więzień polityczny. Zmarł w dniu 9 lutego 1986 r. Znaleziony na ulicy w dniu 2 lutego 1986 r. ciężko pobity, stwierdzono pęknięcie czaszki i uszkodzenie mózgu;

 LUKS GRZEGORZ, l. 19.Zmarł w dniu 14 stycznia 1987 r. Został zbity i skopany przez patrol MO w nocy z 29 na 30 sierpnia 1986 r. Przy niedostatecznej pomocy lekarskiej, zmarł w wyniku powikłań po pourazowej torbieli trzustki;

 KALINOWSKI WACŁAW. Zmarł w dniu 27 marca 1987 r. W dniu 22 marca 1987 r. został pobity w samochodzie milicyjnym;

 STRZELECKI JAN, l. 69.Zmarł w dniu 11 lipca 1988 r. Znaleziony ciężko pobity nad Wisłą w dniu 30 czerwca 1988 r.;

 NIEDZIELAK STEFAN. Proboszcz parafii Św. Karola Boromeusza. Zmarł w dniu 20 stycznia 1989 r. Ciało znaleziono w mieszkaniu. Jako przyczynę śmierci sekcja wykazała liczne urazy i rozerwanie wiązadeł kręgu szyjnego;

 SUCHOWOLEC STANISŁAW. Proboszcz parafii Najświętszej Marii Panny na Dojlidach. Zmarł w dniu 30 stycznia 1989 r. Prześladowany przez esbeckich bandytów. Wg oficjalnej wersji śmierć nastąpiła w wyniku zatrucia tlenkiem metali spowodowanego pożarem w pokoju księdza.

 ZYCH SYLWESTER, l. 39.Wikariusz parafii Św. Jakuba. Więzień polityczny. Zmarł 11 lipca 1989 r. Ciało znaleziono na dworcu PKS.

 

Proszą o pamięć i modlitwę. Jesteśmy im to winni.

Ogólną liczbę ofiar z lat 1981-89  (poza osobami, które zginęły w wyniku bezpośrednich akcji ZOMO i wojska, odcięcia telefonów, zablokowania transportu i bałaganu wywołanego przez komisarzy wojskowych podczas stanu wojennego) ocenia się na kilkaset osób.

Do dnia dzisiejszego nie znamy pełnej listy zamordowanych, a winni śmierci naszych rodaków oraz mocodawcy tych zbrodni, nie zostali ukarani. Stworzono nam państwo, w którym mordercy i prześladowcy Polaków żyją obok, otrzymują godziwe emerytury i są kreowani na „ludzi honoru”.  Niech ta hańba nie da nam spokojnie żyć, zaś tym, którzy stworzyli to państwo i zadrwili z nadziei Polaków, niech ciąży na wieki.

Przypominam tę listę od wielu lat. Proszę Państwa o jej uzupełnianie, o nazwiska osób zamordowanych w latach 1981-1989.

Aleksander Ścios

Za: Aleksander Ścios – Bez Dekretu (1 listopada 2013)

 

ZOBACZ FILMY/Galerie zdjęć z polskich cmentarzy:

.