Kłopoty IPN z budynkiem jego centrali w Warszawie, o których pisałem już na początku tego roku, weszły w nową fazę. Ruch S.A. sprzedał bowiem właśnie siedzibę Instytutu firmie, która – jak się należy spodziewać – zażąda wkrótce opuszczenia budynku by wybudowac na jego gruzach kolejną piękną wieżę ze stali i szkła. Dwunastoletnie dzieje obecności IPN w gmachu przy Towarowej to smutny przyczynek do historii (nie)funkcjonowania państwa polskiego, a w szczególności Ministerstwa Skarbu oraz – w ostatniej fazie – Ministerstwa Finansów. O szczegółach ostatnich wydarzeń opowiada komunikat rzecznika prasowego IPN, który załączam poniżej. Od siebie dodam, że w mojej ocenie bezczynność ministra Jacka Rostowskiego kosztowała dotąd budżet państwa blisko 22 miliony złotych (kwota ta obejmuje wydatki poniesione dotąd na adaptacje budynku oraz tegoroczny czynsz), a będzie kosztowała jeszcze więcej…
Antoni Dudek
W dniu 20 sierpnia 2012 r. Prezes Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu otrzymał pismo informujące, że firma RUCH S.A. sprzedała zajmowaną przez Centralę IPN nieruchomość przy ul. Towarowej 28 firmie GHN sp. z o.o. Tym samym niemożliwe stało się nabycie tej nieruchomości przez Skarb Państwa. Będzie to także oznaczać konieczność opuszczenia dotychczasowej siedziby przez centralę Instytutu Pamięci Narodowej.
Zgodnie z przepisami ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami minister właściwy do spraw Skarbu Państwa obowiązany jest wyposażyć nowo powoływaną państwową osobę prawną w nieruchomości niezbędne do jej działalności (art. 51 i art. 60 u.g.n.). W związku z tym po utworzeniu IPN nieruchomość przy ul. Towarowej 28, będąca własnością RUCH S.A., została przekazana w użytkowanie Instytutu. Na mocy zawartego w dniu 5 października 2000 r. porozumienia między Skarbem Państwa a firmą RUCH S.A. (do 2010 roku większość udziałów w spółce posiadał Skarb Państwa), RUCH SA miał otrzymać nieruchomość zamienną. Porozumienie to nie zostało zrealizowane przez Skarb Państwa do 2012 r., gdy zostało wypowiedziane przez firmę RUCH SA.
Spółka przedstawiła Skarbowi Państwa ofertę zakupu nieruchomości przy ul. Towarowej 28 za kwotę 30 mln zł netto. Wycena uwzględniała poniesione przez Skarb Państwa znaczące nakłady na dostosowanie obiektu dla potrzeb IPN (ponad 17 mln zł.). Instytut, na skutek znaczącego ograniczenia jego budżetu na rok 2012 w toku prac parlamentarnych (o 36 457 tys. zł, w tym środki przeznaczone na zakup nieruchomości wpisane do projektu ustawy budżetowej w skutek sugestii Ministerstwa Skarbu Państwa) nie był w stanie zakupić tej nieruchomości z własnych środków. W dniu 22 lutego 2012 r. Prezes IPN wystąpił do Ministra Finansów o uruchomienie środków z rezerwy celowej budżetu państwa, z przeznaczeniem na zakup nieruchomości przy ul. Towarowej 28. Na prośbę Ministerstwa Finansów IPN uzyskał od RUCH S.A. zgodę na rozłożenie płatności na dwa lata, a także zadeklarował możliwość wydatkowania 5 mln zł z własnego budżetu na rok 2012. Pomimo to, przez ponad 4 miesiące nie wpłynęła odpowiedź Ministra Finansów na wniosek Prezesa IPN. Dopiero po kilkakrotnych interwencjach u Prezesa Rady Ministrów, w dniu 5 lipca 2012 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że ewentualne środki na wykup budynku mogą pojawić się w II półroczu br., w razie niewykorzystania ich przez innych dysponentów.
W dniu 26 czerwca 2012 r. spółka RUCH S.A. złożyła pozew o zasądzenie od Skarbu Państwa – Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu kwoty 41 693 tys. zł tytułem wynagrodzenia za korzystanie przez IPN z nieruchomości przy ul. Towarowej 28 w okresie od 31 maja 2002 do 31 maja 2012, wraz z ustawowymi odsetkami. Pozew ten jest także konsekwencją niezrealizowania przez Skarb Państwa porozumienia z 5 października 2000 r., a także nieuwzględnienia przez Ministra Finansów wniosku o uruchomienie środków z rezerwy celowej budżetu państwa.
W przypadku nierozwiązania tej sytuacji w najbliższym czasie, realne jest niebezpieczeństwo całkowitego sparaliżowania pracy IPN po upływie terminu wypowiedzenia umowy najmu przez nabywcę obiektu, a co za tym idzie uniemożliwienie Instytutowi wykonywania ustawowych obowiązków, w tym także prac świadczonych na rzecz innych organów państwa. Nie jest możliwe przeniesienie części realizowanych w budynku przy ul. Towarowej 28 funkcji (magazyn akt tajnych, bezpieczne systemy teleinformatyczne) do wynajmowanych pomieszczeń. Tymczasem Minister Skarbu Państwa poinformował IPN, że nie dysponuje na terenie Warszawy nieruchomością odpowiadającą potrzebom IPN.
W najbliższym czasie Instytut Pamięci Narodowej przygotuje, w oparciu o posiadaną dokumentację, raport przedstawiający losy nieruchomości przy ul. Towarowej 28 na przestrzeni lat 2000-2012. Zostanie on przekazany Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli, a także Przewodniczącym odpowiednich komisji Sejmu i Senatu.
Andrzej Arseniuk
Rzecznik prasowy
Sędzia Johann: za ten skandal odpowiada premier
Sprzedaż przez Ruch siedziby Instytutu Pamięci Narodowej zbulwersowała nie tylko polityków, ale również środowisko prawnicze. – To jest skandal, za który odpowiada nie tylko Ministerstwo Skarbu Państwa, ale również premier – mówi Niezależnej pl. Wiesław Johann, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku.
– Informacja o sprzedaży przez Ruch budynku, w którym siedzibę ma Instytut Pamięci Narodowej, jest wielkim skandalem. Ta decyzja skutkuje sparaliżowaniem działania Instytutu – mówi portalowi Niezależna.pl sędzia Wiesław Johann. – Instytut Pamięci Narodowej jest jedną z najważniejszych instytucji w państwie. Ma zabezpieczać materiały historyczne dotyczące najnowszej historii Polski. Jego zadaniem jest również ściganie zbrodniarzy, nie tylko wojennych, ale również powojennych – to jest instytucja, która ma ogromne zasługi. To przecież z inicjatywy IPN prowadzone są prace ekshumacyjne na Łączce na Cmentarzu Powązkowskim mające pomóc w identyfikacji zamordowanych przez komunistyczny reżim.
Sędzia Johann podkreśla, że była szansa, aby temu zapobiec, ale nie wszystkim najwyraźniej na tym zależało.
– W 2000 roku zawarto porozumienia między Instytutem Pamięci Narodowej a Skarbem Państwa, z którego SP nie wywiązał się. IPN wielokrotnie monitował, ale w ministerstwie nikt nie reagował. Poza tym kuriozalna jest sytuacja, gdy Skarb Państwa przekazuje spółce z udziałem Skarbu Państwa nieruchomość, a później chce ją odkupić. Tą sytuacją bez wątpienia powinna zainteresować się Najwyższa Izba Kontroli – wyjaśnia. – Mówi się, że w Polsce prawo własności jest święte. Nowy właściciel nieruchomości może więc kazać pracownikom IPN opuścić budynek. W ten sposób sparaliżowano pracę Instytutu. Postawa w tej sprawie Skarbu Państwa jest skandaliczna.
Kto jest temu winien?
– Za ten skandal odpowiada nie tylko Ministerstwo Skarbu Państwa. Odpowiedzialność ponosi również premier. Za to, że w państwie demokratycznym uniemożliwiono działalności tak ważnej instytucji. Przecież IPN to także prokuratorzy ścigający zbrodniarzy wojennych i komunistycznych. Realizacja tych spraw jest niezmiernie ważna – tłumaczy sędzia Wiesław Johann.Autor: gb, | Źródło: Niezależna.pl,