Zbliża się 30 rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Wśród stałych punktów programu obchodów nie zabraknie nocnego protestu pod domem Jaruzelskiego na ul. Ikara, a na ekranach telewizorów znów będą królowały koksowniki, zomowcy i wojskowe skoty.

Oczywiście nie zabraknie kombatanckich wspomnień internowanych, wśród których zawsze wiodą prym doświadczeni martyrologią w ośrodku internowania w Jaworzu.

Dziwi mnie zawsze, dlaczego akurat oni? Czyżby z powodu wyjątkowości tego miejsca?

Podczas gdy większość działaczy opozycji trafiało do zakładów karnych i aresztów śledczych „Jaworzanie”, można powiedzieć mieli mnóstwo szczęścia nie tylko z powodu warunków, jakie tam zastali, ale i dlatego, że większość z nich po 89 roku stało się elitą III RP.

Był to jeden z nielicznych ośrodków internowania znajdujący się w ośrodku wypoczynkowym. W tym wypadku domu wczasowym należącym do dowództwa wojsk lotniczych. W pokojach nie było krat i istniała swoboda poruszania się gdyż pokoje nie były zamykane.

Na tym tle los choćby takiego Antoniego Macierewicza można by nazwać tragicznym. Areszt Śledczy w Kielcach, więzienie w Rzeszowie i w końcu Zakład Karny w Nowym Łupkowie usytuowany na Przełęczy Łupkowskiej 10 km od Komańczy, z którego to więzienia Macierewicz brawurowo zbiegł.

Nie wszyscy nasi rodacy wiedzą, że oprócz ośrodków internowania istniały również wojskowe obozy specjalne, do których wcielano niewygodnych dla reżimu. Można tu wymienić takie miejscowości jak Czerwony Bór, Chełmno, Rawicz, Trzebiatów, Unieście, Budowo, Czarne, Wędrzyn, Węgorzewo.

Była to ukryta forma internowania i co ciekawe pełna dokumentacja dotycząca tych obozów nadal objęta jest klauzulą 30 i 50-letniej tajności. Dlaczego?

Myślę, że warto na koniec wymienić niektórych internowanych w Jaworzu, których na tle tysięcy pozostałych można określić, jako szczęśliwców czy prawdziwych farciarzy:

Tadeusz Mazowiecki, Władysław Bartoszewski, Bronisław Geremek, Stefan Niesiołowski, Bronisław Komorowski, Lesław Maleszka, Andrzej Drawicz, Andrzej Szczypiorski, Andrzej Celiński, Aleksander Małachowski, Waldemar Kuczyński, Jerzy Holzer, Henryk Karkosza, Piotr Amsterdamski, Stefan Amsterdamski, Wiktor Woroszylski, Piotr Wierzbicki, Maciej Rayzacher, Jerzy Jedlicki. 

Kokos26