Samorządy mają czas do 2 września na samodzielną zmianę nazwy ulic, które podlegają ustawie dekomunizacyjnej, zwalczającej propagowanie ustrojów totalitarnych.

IPN przekazał w komunikacie: Dotychczas IPN wystawił 336 opinii, wskazując 943 ulice jako podlegające ustawie. Samorządy, w razie wątpliwości, w każdej chwili mogą zwrócić się do Instytutu Pamięci Narodowej o pomoc w weryfikacji nazwy ulicy. 

Przekazane opinie IPN które dotyczą nazw ulic, które mogą podlegać ustawie, są wydawane na potrzeby m.in. samorządów. Oprócz tego tego Instytut Pamięci Narodowej uzupełnia spis ulic które na pewno podlegają ustawie dekomunizacyjnej. Na chwilę obecną lista obejmuje 107 nazw ulic (nie jest jeszcze zamknięta).

• CZYTAJ TAKŹE: Ustawa dekomunizacyjna wchodzi w życie

Wśród nazw ulic, które IPN uznał za propagujące ustrój totalitarny są m.in. ul. 1 Armii Wojska Polskiego (także 2 AWP), 22 lipca, 9 maja (1945 r.), Armii Czerwonej, Zygmunta Berlinga, Bohaterów Stalingradu (także Obrońców Stalingradu), Dąbrowszczaków, Edwarda Gierka, Ludowego Wojska Polskiego, Juliana Marchlewskiego, Marcelego Nowotki, PKWN, Wincentego Rzymowskiego, Karola Świerczewskiego, np. 10-lecia lub 40-lecia PRL, Michała Źymierskiego.

IPN dodał w komunikacie, że jeżeli do 2 września tego roku samorządy nie przeprowadzą samodzielnie zmiany nazwy ulic, to wtedy zgodnie z przepisami ustawy wojewodowie wydadzą zarządzenia zastępcze, wprowadzające nowe nazwy.

• CZYTAJ TAKŹE: Kukiz o prawie dekomunizacyjnym: najpierw zajmijmy się penalizacją propagowania banderyzmu

Zgodnie z ustawą przyjętą 1 kwietnia 2016 r. nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, nadawane przez jednostki samorządu terytorialnego nie mogą upamiętniać osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących komunizm lub inny ustrój totalitarny, ani w inny sposób takiego ustroju propagować. Ustawa wskazuje, że za propagujące komunizm uważa się także nazwy odwołujące się do osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących represyjny, autorytarny i niesuwerenny system władzy w Polsce w latach 1944-1989.

Do ustawy nie wpisano jednak poprawek dotyczących nacjonalizmu ukraińskiego, zgłaszanych przez posłów podczas prac nad nowym prawem.

Instytut Pamięci Narodowej został zobowiązany do opiniowania także innych obiektów (takie jak pomniki), które propagują ustroje totalitarne. Nie stworzono jednak ich listy, ponieważ jak podał IPN nie ma takiego obowiązku zapisanego w nowelizacji ustawy dekomunizacyjnej z 22 czerwca tego roku. Źaden wcześniejszy akt prawny nie wprowadził obowiązku ewidencjonowania upamiętnień, tak jak ma to miejsce w przypadku zabytków czy cmentarzy wojennych – wskazuje Instytut.

Kresy.pl / rmf24.pl