Amerykański episkopat domaga się od kongresmenów przyjęcia jeszcze w tym roku poprawki, która zapewni wolność sumienia pracowników służby zdrowia, sprzeciwiających się aborcji.

Konstytucjonaliści przekonują, że Kościół katolicki i inne wspólnoty chrześcijańskie, które starają się bronić swojej wolności religijnej w USA, sprzeciwiając się aborcji, nie mają zagwarantowanej tak silnej ochrony, jak w przypadku innych praw podstawowych chronionych na mocy Konstytucji Stanów Zjednoczonych. To efekt „niefortunnej” decyzji SN z 1990 r.

Vincent Bonventre – wybitny profesor prawa na Albany Law School, który występował w obronie wolności religijnej w Nowym Jorku, sprzeciwiając się obowiązkowemu finansowaniu aborcji i antykoncepcji przez instytucje religijne stwierdził, że Pierwsza Poprawka praktycznie nie gwarantuje już żadnej ochrony wolności religijnej, ponieważ ochrona ta „została zniesiona w wyniku orzeczenia Sądu Najwyższego głosami 6 przeciw 3 w 1990 r. w sprawie Employment Division przeciw Smith.”

Pozew dotyczył Indianina w stanie Oregon, który połknął halucynogenny narkotyk „ze względów religijnych.” Był to element ceremonii religijnej. Prokurator przekonywał, że wolność wyznania musi być naruszona ze względu na „istotny interes” państwa, które dodatkowo nie ma innej możliwości wyegzekwowania ważnego prawa.

Nieżyjący już sędzia Scalia, przedstawiając uzasadnienie wyroku, mówił, że tzw. klauzula sumienia może zostać ograniczona w pewnych okolicznościach i klauzula ta „nie zwalnia danej osoby z obowiązku przestrzegania prawa, które nawiasem mówiąc zabrania (lub wymaga) wykonania czynu, wymaganego lub zabronionego przez przekonania religijne, jeżeli prawo to wyraźnie nie odnosi się do praktyk religijnych, jest zgodne z konstytucją i ma zastosowanie do osób. angażujących się w określone działania z powodów niereligijnych.”

 W Stanach Zjednoczonych Kongres uchwalił ustawę o wolności religijnej Religious Freedom Restoration (RFRA) w 1993 roku w celu przywrócenia rygorystycznego przestrzegania wolności sumienia. Ale ma ona zastosowanie wyłącznie w stosunku do rządu federalnego, a nie rządów stanowych. Jedynie 21 stanów ma podobne ustawy.

Przykładowo, gdyby firma Hobby Lobby oparła się wyłącznie na Pierwszej Poprawce, sprzeciwiając się finansowaniu aborcyjnych pakietów zdrowotnych dla swoich pracowników, z pewnością by przegrała. Hobby Lobby wykorzystała przepisy stanowe.

Również dlatego – jak tłumaczy prof. Bonventre – chrześcijańscy farmaceuci w stanie Waszyngton nie mogli obronić klauzuli sumienia, odmawiając sprzedaży środków poronnych.

Douglas Laycock Robert E. Scott, wybitny profesor prawa na Uniwersytecie w Wirginii przekonuje, że Kościół w USA potrzebuje odpowiednich przepisów na szczeblu stanowym.

Zwrócił uwagę, że sądy niższych instancji prawdopodobnie uznają aborcję za „uzasadnione, neutralne i powszechnie stosowane prawo” w myśl orzeczenia w sprawie Smith, a nie za kwestię odnoszącą się do religii. Stąd odmowa wykonania aborcji będzie mogła być karana.

Laycock dodał, że nawet bez decyzji w sprawie Smith, „Kościół będzie nadal w trudnej sytuacji politycznej”, ponieważ odwołuje się do klauzuli, która nie zapewnia ochrony, jeśli sędzia okaże się być wrogo nastawiony do wolności religijnych. W tej chwili w stanach, w których nie ma odpowiednich przepisów – wg prawników – Kościół nie ma poważnego argumentu, by móc bronić klauzuli sumienia.

Episkopat, zważywszy na trudną sytuację pracowników katolickich zaapelował do kongresmenów o przyjęcie ustawy o ochronie sumienia. Odpowiedni projekt trafił już do Izby Reprezentantów.

7 lipca we wspólnym oświadczeniu kardynał Timothy Dolan z Nowego Jorku i abp William Lori z Baltimore napisali, że wobec decyzji HHS w Kalifornii, zmuszającej lekarzy do wykonywania aborcji i podobnej sytuacji w Nowym Jorku, a także z powodu bezczynności Sądu Najwyższego w sprawie aptekarzy z Waszyngtonu, odmawiających sprzedaży leków antykoncepcyjnych, konieczne  staje się przyjęcie federalnej ustawy o ochronie wolności sumienia.

Greg Schleppenbach z Sekretariatu Episkopatu tłumaczy, że nowa ustawa pozwoliłaby osobom prywatnym i instytucjom pozywać władze stanowe oraz federalne za naruszenie prawa. Teraz, egzekwowanie zabezpieczeń sumienia „zależy wyłącznie od Departamentu Zdrowia i Usług Społecznych oraz Urzędu Praw Obywatelskich” – tłumaczy Schleppenbach.

Źródło: nationalcatholicregister.com., AS.