Aktualizacja strony została wstrzymana

Kard. Arinze: „Pro multis…” znaczy „za wielu…”

Kardynał Francis Arinze, prefekt Kongregacji Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w dokumencie z dnia 17 listopada br. (patrz poniżej) zwrócił się do przewodniczących konferencji biskupich aby przygotowali się do wprowadzenia właściwego tłumaczenia zwrotu łacińskiego pro multis („za wielu”), zamiast używanego dotychczas zwrotu „za wszystkich”. W wielu krajach świata wprowadzono w czasach posoborowych i stale stosuje się niewłaściwe tłumaczenie, np. for all, für alle, por todos czy per tutti. Kard. Arinze informuje biskupów o decyzji Watykanu w tej sprawie i nakazuje przygotowanie nowych tłumaczeń tekstów liturgicznych i wprowadzenie ich w powszechne użycie „w ciągu roku lub dwóch lat”.

Tym samym, po czterdziestu latach Watykan przyznaje się błędu, który został popełniony poprzez aprobowanie niewłasciwych tłumaczeń, bronienie zajętego stanowiska a nawet dopuszczenie się niesmacznych zniesławień wobec tych, którzy na fakt wprowadzonego z premedytacją błędu wskazywali. Ciekawe dlaczego poprzednik Benedykta XVI, mogący przez swój wyjątkowy długi pontyfikat odwrócić ten proces, nie przyczynił się do tego i tkwił w błędzie? Chwała Ojcu Świętemu Benedyktowi XVI, który znajduje siły i odwagę na walkę z nadużyciami w liturgii wprowadzanymi i utrwalanymi przez lewicowych hierarchów.

BIBUŁA


 

W liście datowanym na 17 listopada br. kardynał Francis Arinze, prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, zwrócił się do przewodniczących konferencji biskupich na całym świecie, aby przy tłumaczeniu Mszału Rzymskiego na języki narodowe używali bardziej dokładnego tłumaczenia Słów Ustanowienia Sakramentu Ciała i Krwi Pańskiej. Chodzi o fragment słów, odnoszących się do Kielicha – słowa pro multis mają być wszędzie tłumaczone jako za wielu, a nie, jak to jest w wielu krajach, za wszystkich. EAI Ekumenizm.pl przedstawia tłumaczenie listu kardynała Arinze z języka niemieckiego.

 

+++

W lipcu 2005 roku Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów – za zgodą Kongregacji Nauki i Wiary – napisała do wszystkich przewodniczących konferencji biskupów, aby zapytać się o ich dobrze przemyślaną opinie, dotycząca tłumaczenia zwrotu pro multis podczas konsekracji Najdroższej Krwi w różnych językach narodowych.

Odpowiedzi konferencji biskupów zostały przestudiowane przez dwie watykańskie kongregacje i sporządzono raport dla Ojca Świętego.

Kierując się wskazaniami papieża kongregacja ta zwraca się do Waszej Eminencji/Ekscelencji z następującymi słowami:

1. Tekst ze sformułowaniem pro multis został przekazany przez Kościół. Ustala on dosłowne brzmienie, które w rzymskim rycie łacińskiego Kościoła było używane od pierwszych wieków. W ciągu ostatnich 30 lat niektóre, zaaprobowane wersje w językach narodowych posługiwały się interpretującym tłumaczeniem „za wszystkich”, „per tutti”, lub używały ekwiwalentów.

2. Nie ma żadnych wątpliwości dotyczących ważności mszy, które celebrowane były zgodnie z porządkiem zaaprobowanego brzemienia i zawierały ekwiwalent „za wszystkich”, co Kongregacja ds. Kultu Bożego już stwierdziła (1974). Brzmienie „za wszystkich” jest bez wątpienia zgodne z prawidłowa interpretacją zamiaru naszego Pana, jak to jest wyrażone w tekście. Jest to dogmat wiary, że Chrystus za wszystkich mężczyzn i kobiety umarł na krzyżu.

3. Jednakowoż istnieje wiele argumentów, przemawiających za bardziej precyzyjnym oddaniem tradycyjnej formuły pro multis.

a. Ewangelie synoptyczne (Mt 26,28; Mk 14,21) jednoznacznie mówią o „wielu”, za których Pan składa ofiarę. Sformułowanie to było przez wielu biblistów łączone ze słowami proroka Izajasza („Zacny mój Sługa usprawiedliwi wielu” – por. Iz 53,11). Bez trudności możliwe byłoby powiedzieć w tekstach ewangelicznych „za wszystkich” (np. Łk 12,41). Jednak brzmienie Słów Ustanowienia mówi „za wielu”. Dlatego też słowa te zostały również tak przetłumaczone we współczesnych tłumaczeniach Pisma Św.

b. Przy przemianie Kielicha w języku łacińskim, Rzymski Ryt zawsze brzmiał pro multis, a nie pro omnibus.

c. Anafory, modlitwy eucharystyczne różnych rytów orientalnych, czy to w greckim, syryjskim, ormiańskim, czy słowiańskim języku, zawierają dosłowny ekwiwalent łacińskiego pro multis.

d. „Za wielu” jest dokładnym tłumaczeniem pro multis, podczas gdy „za wszystkich” jest raczej wyjaśnieniem, które dobrze pasuje do katechezy.

e. Wyrażenie „za wielu” otwarte jest na uwzględnienie każdego człowieka, poświadcza fakt, że odkupienie to nie dzieje się w sposób mechaniczny, bez zgody lub udziału pojedynczej osoby. Wierzący jest wręcz zaproszony, aby z wiarą przyjąć ten dar, który jest mu darowany, i aby otrzymać ponadnaturalne życie, które dane jest tym, którzy mają udział w tej tajemnicy i którzy o niej składają świadectwo w swoim życiu tak, że pod słowem „wielu” – do którego odnosi się tekst – są zaliczani.

f. Zgodnie z instrukcją Liturgiam authenticam powinny zostać podjęte wysiłki, aby w ojczystych językach dokładnie trzymać się tekstu łacińskiego.

Konferencje biskupów tych krajów, w których obecnie używane jest brzmienie „dla wszystkich” lub ekwiwalent, proszeni są więc, aby w ciągu następnych 1-2 lat katechizować wiernych w tym temacie, aby przygotować ich do wprowadzenia bardziej dokładnego tłumaczenia pro multis w językach narodowych – np. „for many”, „per molti”, etc. Stanie się to podczas następnego tłumaczenia Mszału Rzymskiego, które biskupi i Stolica Apostolska dopuszczą do użytku w różnych krajach.

Z wyrazami mojego najwyższego poważania i szacunku pozostaję oddany w Chrystusie

Francis kardynał Arinze, prefekt.

+++

 

Tekst polski za: ekumenizm.pl

 

Angielska wersja listu:

 

Angielska wersja listu:

   CONGREGATIO DE CULTU DIVINO
    ET DISCIPLINA SACRAMENTORUM
    
    Prot. n. 467/05/L
    Rome, 17 October 2006
    
    Your Eminence / Your Excellency,
    
    In July 2005 this Congregation for the Divine Worship and the Discipline of the Sacraments, by agreement with the Congregation for the Doctrine of the Faith, wrote to all Presidents of Conferences of Bishops to ask their considered opinion regarding the translation into the various vernaculars of the expression pro multis in the formula for the consecration of the Precious Blood during the celebration of Holy Mass (ref. Prot. n. 467/05/L of 9 July 2005).
    
    The replies received from the Bishops’ Conferences were studied by the two Congregations and a report was made to the Holy Father. At his direction, this Congregation now writes to Your Eminence / Your Excellency in the following terms:
    
    1. A text corresponding to the words pro multis, handed down by the Church, constitutes the formula that has been in use in the Roman Rite in Latin from the earliest centuries. In the past 30 years or so, some approved vernacular texts have carried the interpretive translation „for all”, „per tutti”, or equivalents.
    
    2. There is no doubt whatsoever regarding the validity of Masses celebrated with the use of a duly approved formula containing a formula equivalent to „for all”, as the Congregation for the Doctrine of the Faith has already declared (cf. Sacra Congregatio pro Doctrina Fidei, Declaratio de sensu tribuendo adprobationi versionum formularum sacramentalium, 25 Ianuarii 1974, AAS 66 [1974], 661). Indeed, the formula „for all” would undoubtedly correspond to a correct interpretation of the Lord’s intention expressed in the text. It is a dogma of faith that Christ died on the Cross for all men and women (cf. John 11:52; 2 Corinthians 5,14-15; Titus 2,11; 1 John 2,2).
    
    3. There are, however, many arguments in favour of a more precise rendering of the traditional formula pro multis:
    a. The Synoptic Gospels (Mt 26,28; Mk 14,24) make specific reference to „many” ([Greek word transliterated as polloin])) for whom the Lord is offering the Sacrifice, and this wording has been emphasized by some biblical scholars in connection with the words of the prophet Isaiah (53, 11-12). It would have been entirely possible in the Gospel texts to have said „for all” (for example, cf. Luke 12,41); instead, the formula given in the institution narrative is „for many”, and the words have been faithfully translated thus in most modern biblical versions.
    b. The Roman Rite in Latin has always said pro multis and never pro omnibus in the consecration of the chalice.
    c. The anaphoras of the various Oriental Rites, whether in Greek, Syriac, Armenian, the Slavic languages, etc., contain the verbal equivalent of the Latin pro multis in their respective languages.
    d. „For many” is a faithful translation of pro multis, whereas „for all” is rather an explanation of the sort that belongs properly to catechesis.
    e. The expression „for many”, while remaining open to the inclusion of each human person, is reflective also of the fact that this salvation is not brought about in some mechanistic way, without one’s willing or participation; rather, the believer is invited to accept in faith the gift that is being offered and to receive the supernatural life that is given to those who participate in this mystery, living it out in their lives as well so as to be numbered among the „many” to whom the text refers.
    f. In line with the Instruction Liturgiam authenticam, effort should be made to be more faithful to the Latin texts in the typical editions.
    
    4. The Bishops’ Conferences of those countries where the formula „for all” or its equivalent is currently in use are therefore requested to undertake the necessary catechesis of the faithful on this matter in the next one or two years to prepare them for the introduction of a precise vernacular translation of the formula pro multis (e.g, „for many”, „per molti”, etc.) in the next translation of the Roman Missal that the Bishops and the Holy See will approve for use in their country.
    With the expression of my high esteem and respect, I remain, Your Eminence/Your Excellency,
    
    Devotedly Yours in Christ,
    Francis Card. Arinze
    Prefect

   

 

 

Opracowanie: WWW.BIBULA.COM na podstawie: materiałów redakcyjnych

Skip to content