1 września Kościół katolicki wspomina błogosławioną Bronisławę.
Jedynym polskim świętym, którego postać widnieje na słynnej kolumnadzie Berniniego okalającej plac Św. Piotra na Watykanie jest św. Jacek Odrowąż. Patronka dnia dzisiejszego była z nim i z bł. Czesławem spokrewniona; prawdopodobnie była siostrą lub kuzynką Jacka.
Bł. Bronisława |
Urodziła się na początku XIII w., około roku 1200, choć niektóre źródła podają rok 1203 lub 1204. Cieszyła się pochodzeniem z możnego i bogatego rodu, słynęła też z urody i rozlicznych talentów. Wydawać się mogło, że możliwość korzystania z uroków tego świata stoi przed nią otworem. Wzgardziła jednak powabami świata umiłowawszy Jezusa, dla którego postanowiła żyć w dziewiczej czystości i pobożności. Już jako szesnastoletnia dziewczyna wstąpiła do zakonu o niezwykle surowej regule – podkrakowskiego klasztoru Panien Norbertanek na Zwierzyńcu.
Spędziła tam ok. 40 lat odznaczając się wielką gorliwością życia zakonnego. Norbertanki ubierały się jedynie w wełniany habit i czarną zasłonę na głowę; ich mieszkaniem były nieogrzewane i pozbawione pieców cele, przez co wielokrotnie cierpiały dotkliwe zimno. Nie posiadały żadnej, jakiejkolwiek, własności. Utrzymywały jedynie nikłe kontakty ze światem zewnętrznym, odwiedziny przyjmowały oddzielone kratą w obecności innych sióstr. Obowiązywało je ścisłe milczenie i samotność, gdy zaś zostały o coś oskarżone miały zakaz obrony przez zarzutami. Czas poza uczestnictwem w liturgii i na modlitwie w całości poświęcony był pracy.
Bronisława w krótkim czasie zaczęła przewyższać cnotami i świątobliwością życia wszystkie pozostałe siostry zakonne. Podejmowała liczne ścisłe posty i nocne czuwania, sypiała na twardej podłodze, traktowała ciało ostrą włosiennicą i rózgami by nie zyskało przewagi nad duchem, a modlitwa i upokorzenia, były dla niej bliskim spotkaniem z Bogiem.
Wyrzekła się wszystkiego na rzecz czystości, posłuszeństwa i ubóstwa, które traktowała jako najlepsza receptę na pogłębianie wiary, nadziei i miłości. Otrzymała dar gorliwej i wzniosłej modlitwy, najbardziej upodobała sobie Różaniec, zdarzało się, że podczas rozważania Męki Pańskiej unosiła się nad ziemię.
Po piętnastu latach została wybrana na przełożoną zakonu. Następne lata, podczas nieustannych zamieszek, wojen domowych i najazdów tatarskich, spędziła na ciągłej niemal tułaczce poza klasztorem. Podczas zarazy służyła chorym lekami i ubraniami, karmiła głodnych, a w trakcie tragicznego najazdu Tatarów w 1241 r. schroniła się z siostrami w jaskiniach i wąwozach podkrakowskich lasów nazywanych od tamtych czasów „Panieńskimi Skałami”. Najeźdźcy złupili miasto i zburzyli klasztor, po czym ruszyli dalej. Norbertanki, gdy wróciły na Zwierzyniec, widząc dzieło zniszczenia mocno podupadły na duchu, lecz podtrzymała je Bronisława, która nie dość, ze zmobilizowała siostry do odbudowy, to jeszcze zaczęła pocieszać, wspierać i wspomagać okoliczną ludność, której zadano ciężkie straty.
W tych trudnych czasach jedynym dla niej oparciem była modlitwa, którą Jezus nagrodził mówiąc do niej z krzyża: „Bronisławo, krzyż twój jest krzyżem moim, ale też i moja chwała będzie twoją chwałą”.
Po paru latach stanął nowy klasztor, który zapełnił się siostrami. Bronisława zaś przestała być przełożoną i oddała się wyłącznie modlitwie i codziennym obowiązkom zakonnym. Źycie zakończyła opatrzona świętymi sakramentami najprawdopodobniej 29 sierpnia 1259 r.
Przy relikwiach Bronisławy dochodziło do licznych uzdrowień, ludzie odzyskiwali wzrok, słuch i władzę w kończynach. W 1839 roku Święta Kongregacja Obrzędów wydała dekret zatwierdzający cześć oddawaną przez sześć wieków Bronisławie. Papież Grzegorz XVI zaliczył ją do Błogosławionych Patronów Polski. W kilkadziesiąt lat później została przyjęta do brewiarza i mszału. Jej wspomnienie w Kościele katolickim przypada na dzień 1 września.
Obecnie norbertanki krakowskie podejmują starania o kanonizację błogosławionej Bronisławy.
Imię Bronisława pochodzi od słów: „bronić” i „sława”. W ikonografii błogosławiona przedstawiana jest w białym habicie, czasami klęczy przed Chrystusem trzymającym krzyż lub przed Trójcą Przenajświętszą, jej atrybutem jest lilia.
Relikwie bł. Bronisławy spoczywają w kościele norbertanek w Krakowie. Innym ważnym miejscem jej kultu jest krakowski klasztor o.o. Dominikanów. Jest także patronką diecezji opolskiej oraz dobrej sławy.
Paweł Krzemiński
Podczas pisania tego tekstu korzystałem ze źródeł:
- B. Przybyszewski, „Bronisława”, w: „Hagiografia Polska”, t.1
- S. Ryłko, „Błogosławiona Bronisława” , w: „Polscy święci”, Warszawa 1983