13 marca 2022 r. obchodziliśmy 9. rocznicę wyboru papieża Franciszka na Stolicę Piotrową. Obecny papież, który 17 grudnia skończył 85 lat, w ciągu ostatniego roku doświadczył licznych problemów zdrowotnych, do tego stopnia poważnych, że watykaniści otwarcie zaczęli dyskutować na temat jego potencjalnego następcy.
W tym właśnie kontekście należy rozważyć dwa fakty: nieoficjalne spotkanie zorganizowane 25 i 26 marca w USA przez obrońców polityki Franciszka oraz anonimowe memorandum skierowane do kardynałów na początku Wielkiego Postu, bardzo surowo oceniające obecny pontyfikat. To spotkanie i owo memorandum pokazują, o jaką stawkę będzie się toczyć gra przy wyborze następcy obecnego papieża.
Odosobniony głos
Jak donosił 30 marca na portalu LifeSiteNews Michael Haynes:
Grupa wysokiej rangi prałatów z USA, w tym nuncjusz papieski oraz członkowie Kurii Rzymskiej, zgromadziła się potajemnie w Chicago, aby zrozumieć ducha tego, co nazywają „opozycją” wobec papieża Franciszka oraz aby promować ideologię II Soboru Watykańskiego.
Podał też następujące szczegóły:
W dniach 25 i 26 marca, w czasie gdy papież Franciszek dokonywał aktu poświęcenia Rosji i Ukrainy [Niepokalanemu Sercu Maryi – przyp. tłum.], na Loyola University w Chicago odbyła się konferencja zatytułowana Pope Francis, Vatican II, and the Way Forward.
Konferencja ta, sponsorowana przez trzy prywatne uczelnie jezuickie: Center for Religion and American Public Life przy Boston College, Hank Center for the Catholic Intellectual Heritage przy Loyola University w Chicago oraz Fordham’s Center on Religion and Culture, pozostała niemal niezauważona przez główne media.
25 marca „The Torch”2 donosił, że wydarzenie to było inicjatywą ks. Marka Massy SI, dyrektora Boisi Center, oraz Michaela Seana Wintersa, redaktora „National Catholic Reporter”3. Ksiądz Massa opowiedział „The Torch” o starannie przeprowadzonej selekcji uczestników, dodając, że poza niewymienionymi z nazwiska przedstawicielami katolickich mediów zaproszono również „otwartych na dialog […] biskupów o poglądach centrystycznych”. Wśród uczestników znalazło się wielu wysokiej rangi prałatów, w tym dwóch członków utworzonej przez Franciszka Rady Kardynałów – Sean kard. O’Malley i Óscar kard. Rodrígues Maradiaga – a także nuncjusz papieski w USA abp Christophe Pierre oraz wpływowa w Watykanie s. Nathalie Becquart, odgrywająca kluczową rolę podczas Synodu o synodalności. Obecny był Blaise kard. Cupich z Chicago, jak również abp Héctor Miguel Cabrejos Vidarte, przewodniczący Konferencji Biskupów Południowoamerykańskich.
Redaktor naczelny „The Pillar” J.D. Flynn wspomniał także o obecności kilku reporterów z „National Catholic Reporter” oraz liberalnego teologa Massima Faggioliego:
W rozmowie z „The Torch” ks. Massa ujawnił, że celem konferencji było powiązanie „opozycji” wobec papieża Franciszka z opozycją wobec II Soboru Watykańskiego: „Chcemy pokazać, że opozycja wobec papieża Franciszka – nie całkowicie, ale w poważnym stopniu – jest w istocie opozycją wobec Vaticanum II”. Franciszek usiłuje „zrealizować czek” wystawiony przez II Sobór Watykański: synodalność była wielką sprawą.
Amerykański jezuita stwierdził też, że celem synodalności jest trwała reorientacja Kościoła, w którym
każdy Kościół lokalny oraz każda grupa diecezji powinny organizować synody, umożliwiające rozwiązywanie lokalnych problemów na drodze dialogu.
Jak dodał, wyeliminowałoby to konieczność odwoływania się do Rzymu.
Nieco więcej światła na to wydarzenie rzucił w rozmowie z „National Catholic Reporter” uwikłany w skandale kard. Rodrígues Maradiaga, mówiąc, iż miało ono na celu
zrozumienie ducha tego, co można określić mianem „opozycji”. Mamy do czynienia ze zjawiskiem, które można określić jako „opozycja” wobec papieża. […] To próba budowania murów, cofanie się – tęsknota za starą liturgią, a może też innymi rzeczami sprzed II Soboru Watykańskiego.
Do najważniejszych mów wygłoszonych podczas konferencji należały dwie, zatytułowane: Opozycja wobec Franciszka zakorzeniona w odrzuceniu Vaticanum II jako źródła odnowy (wygłoszona przez Massima Faggioliego) oraz Pieniądz, media i środowiska przeciwne papieżowi Franciszkowi (wygłoszone przez ks. Massę).
Według tego ostatniego, spotkanie w Chicago nie powinno być odosobnionym wydarzeniem, ale należałoby organizować je „co pół roku albo co rok”, tak aby „biskupi i teologowie mogli rozmawiać ze sobą szczerze o ważnych kwestiach, które w istocie ignorowane są przez prasę”.
Michael Haynes pisze, że portal LifeSiteNews zwrócił się do archidiecezji Chicago, archidiecezji Bostonu oraz Hank Center przy Loyola University o dalsze informacje dotyczące konferencji, a także z pytaniem o przyczynę niedopuszczenia do niej większości mediów. Aż do czasu opublikowania tekstu nie otrzymał jednak żadnej odpowiedzi. I zakończył: „Niektórzy katolicy porównywali tę konferencję do spotkań tzw. mafii z Sankt Gallen”.
Anonimowe memorandum w sprawie obecnego pontyfikatu
15 marca watykanista Sandro Magister opublikował na swym blogu Settimo Cielo tekst memorandum, komentując je w taki oto sposób:
Kardynałowie, którzy będą wybierać przyszłego papieża, przekazują sobie to memorandum od początku Wielkiego Postu. Jego autor, kryjący się za pseudonimem „Demos” (gr. lud), jest nieznany, wykazuje się jednak znakomitą znajomością tematu. Nie można wykluczyć, że także on sam jest kardynałem.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze wyjątki z tego dokumentu, który podzielony jest na dwie części: Watykan dzisiaj oraz Kolejne konklawe.
Watykan dzisiaj
Komentatorzy wywodzący się z różnych szkół, choć z odmiennych powodów, być może za wyjątkiem ks. Spadaro SI4, zgadzają się, że z wielu względów, a nawet w większości aspektów, pontyfikat ten jest katastrofą.
1. Poprzednio mówiliśmy Roma locuta, causa finita est [Rzym przemówił, sprawa jest zamknięta]. Obecnie mówimy: Roma loquitur, confusio augetur [Rzym przemówił, zamieszanie się pogłębia].
A. Niemiecki synod mówi o homoseksualizmie, święceniach kobiet i Komunii dla rozwodników [którzy zawarli kolejne związki – przyp. red.]. Papiestwo milczy.
B. Kardynał Hollerich odrzuca chrześcijańskie nauczanie o etyce seksualnej. Papiestwo milczy.
C. Milczenie owo jest jeszcze bardziej wymowne w zestawieniu z prześladowaniem tradycjonalistów i zakonów kontemplacyjnych.
2. Chrystocentryzm Magisterium Kościoła ulega osłabieniu […]. Niekiedy Rzym wydaje się kwestionować nawet wartość monoteizmu, sugerując szersze rozumienie boskości; nie czysty panteizm, ale jego wersję hinduistyczną […].
A. Papieska Akademia Życia przechodzi poważny kryzys, przykładowo ostatnio niektórzy jej członkowie opowiedzieli się za wspomaganym samobójstwem. Część członków akademii papieskich i zapraszanych przez nie prelegentów popiera prawo do aborcji.
3. Brak poszanowania prawa w Watykanie niesie za sobą ryzyko międzynarodowego skandalu. Stało się to ostatnio widoczne w rezultacie procesu dziewięciu osób oskarżonych o malwersacje, ale problem istnieje od dawna i ma znacznie szerszy zasięg.
D. Papież niekiedy (a w istocie często) rządzi przez dekrety (motu proprio), pozbawiając prawa do apelacji tych, których one dotyczą.
4. A. Sytuacja finansowa Watykanu jest bardzo poważna. Przez ostatnich 10 lat (co najmniej) niemal corocznie mieliśmy do czynienia z deficytem. Przed COVID-em deficyt ten wynosił ok. 20 mln euro rocznie. Przez ostatnie trzy lata było to już ok. 30–35 mln.
5. Wpływy polityczne papieża Franciszka i Watykanu są minimalne. Poziom intelektualny dokumentów papieskich obniżył się znacząco w porównaniu z dokumentami św. Jana Pawła II i papieża Benedykta. Podejmowane decyzje i działania są często „politycznie poprawne”, byliśmy jednak świadkami poważnych zaniedbań we wspieraniu praw człowieka z Wenezueli, Hongkongu oraz Chinach, a obecnie podczas inwazji rosyjskiej.
Nie było żadnego publicznego wsparcia dla lojalnych katolików w Chinach, brutalnie prześladowanych za swą wierność papiestwu od ponad 70 lat. Nie było żadnego poparcia Watykanu dla katolickiej wspólnoty na Ukrainie, zwłaszcza dla tamtejszych unitów.
Następny papież powinien uzdrowić tę sytuację. Prestiż polityczny Watykanu jest obecnie na niskim poziomie.
6. Kryzys związany z COVID-em przesłonił znaczący spadek liczby pielgrzymów uczestniczących w audiencjach oraz Mszach papieskich.
Ojciec Święty ma niewielkie poparcie wśród seminarzystów i młodych księży – a niezadowolenie z jego rządów narasta nawet w Kurii Rzymskiej.
Kolejne konklawe
1. Kolegium Kardynałów zostało osłabione wskutek ekscentrycznych nominacji i nie zgromadzono go ponownie od czasu odrzucenia postulatów kard. Kaspera w trakcie konsystorza w 2014 r. Wielu kardynałów nie zna się wzajemnie, przez co wynik kolejnego konklawe staje się jeszcze bardziej nieprzewidywalny.
2. Po II Soborze Watykańskim władze Kościoła często nie doceniały wpływu sekularyzacji, świata, ciała i diabła, zwłaszcza w krajach Zachodu, przeceniały natomiast wpływ i siłę Kościoła katolickiego.
Jesteśmy słabsi niż 50 lat temu i wiele procesów pozostaje poza naszą kontrolą, np. zmniejszająca się liczba wiernych, spadek uczestnictwa we Mszy, kurczenie się lub zanik wielu zgromadzeń zakonnych.
3. Papież nie musi być najlepszym ewangelizatorem świata ani znaczącą siłą polityczną. Następca Piotra, jako głowa Kolegium Biskupów – także następców apostołów – posiada fundamentalne znaczenie dla jedności i doktryny Kościoła. Nowy papież musi rozumieć, że źródłem chrześcijańskiej i katolickiej żywotności jest wierność nauczaniu Chrystusa i praktykom katolickim. Nie ma ona nic wspólnego z pieniędzmi ani dostosowywaniem się do świata.
4. Pierwszymi zadaniami stojącymi przed nowym papieżem będzie przywrócenie normalności, jasności doktrynalnej w sferze wiary oraz moralności, szacunku dla prawa oraz zadbanie o to, aby głównym kryterium nominacji biskupich była akceptacja Tradycji apostolskiej.
5. Jeśli na całym świecie w dalszym ciągu będą trwać zgromadzenia synodalne, pochłoną one wiele czasu i pieniędzy, odwracając uwagę od ewangelizacji i służby Bożej, zamiast je stymulować.
Jeśli synody lokalne lub kontynentalne otrzymają kompetencje rozstrzygania kwestii doktrynalnych, staniemy w obliczu nowego zagrożenia dla ogólnoświatowej jedności Kościoła, w wyniku czego np. Kościół niemiecki będzie głosić poglądy doktrynalne niepodzielane przez inne Kościoły i sprzeczne z Tradycją apostolską.
Jeśli Rzym nie skorygował takiej herezji, Kościół przekształciłby się de facto w luźną federację Kościołów lokalnych, wyznających różne poglądy, prawdopodobnie bliższą modelowi anglikańskiemu czy protestanckiemu niż prawosławnemu.
Jednym z pierwszych celów nowego papieża musi być zapobieżenie tak niebezpiecznemu rozwojowi sytuacji, poprzez wymuszenie jedności w kwestiach fundamentalnych i brak zgody na niedopuszczalne różnice doktrynalne. Jedną z takich kwestii będzie ocena moralna stosunków homoseksualnych.
6. Pomimo niebezpiecznego kryzysu na Zachodzie oraz naturalnej słabości i niestabilności w wielu miejscach, należy poważnie rozważyć możliwość wizytacji Towarzystwa Jezusowego. Od zakończenia soboru do roku 2017 liczba jego członków spadła z 36 tys. do 16 tys. (przy czym ok. 20–25% ma ponad 75 lat), zaś w niektórych miejscach można zaobserwować powszechny upadek moralny.
7. Należy zająć się znaczącym spadkiem liczby katolików oraz ekspansją protestantyzmu w Ameryce Łacińskiej. Podczas Synodu dla Amazonii kwestia ta nie była praktycznie poruszana.
8. Reforma finansowa Watykanu wymaga oczywiście wiele pracy, nie powinno to jednak stanowić najważniejszego kryterium przy wyborze kolejnego papieża.
Watykan nie posiada znaczących długów, jednak coroczny deficyt w sposób nieunikniony musi doprowadzić do bankructwa. Trzeba oczywiście podjąć stosowne kroki, aby temu zapobiec, zlikwidować powiązania watykańskich instytucji finansowych ze strukturami przestępczymi oraz zrównoważyć przychody i wydatki. Watykan będzie musiał wykazać się kompetencją i uczciwością, aby przyciągnąć znaczące darowizny, pozwalające uporać się z aktualnym problemem.
Pomimo ulepszenia procedur i większej transparentności, stała presja finansowa stanowi poważne wyzwanie, jest ona jednak nieporównanie mniej ważna od zagrożeń duchowych i doktrynalnych, w obliczu których stoi Kościół, zwłaszcza w krajach wysoko uprzemysłowionych.
Podsumowanie
Na początku dziesiątego roku swego pontyfikatu, papież Franciszek wspierany jest przez tych, którzy pragną coraz więcej Vaticanum II; krytykowany zaś przez tych, którzy dostrzegają ewolucję doktrynalną sprzeczną z Tradycją apostolską – i którzy obawiają się, że „jeśli Rzym nie skoryguje takich herezji”, Kościół katolicki „przekształci się w luźną federację Kościołów lokalnych, prawdopodobnie bliższą modelowi protestanckiemu czy anglikańskiemu niż prawosławnemu”.
21 listopada 1974 r. abp Marcel Lefebvre oświadczył, że wierność „wiecznemu Rzymowi, nauczycielowi mądrości oraz prawdy” wymaga odrzucenia podążania za
Rzymem o tendencji neomodernistycznej i neoprotestanckiej, która otwarcie doszła do głosu na Soborze Watykańskim II oraz w reformach posoborowych. Wszystkie te reformy przyczyniły się i nadal się przyczyniają do upadku Kościoła, ruiny kapłaństwa, zniszczenia Najświętszej Ofiary i sakramentów, zaniku życia religijnego, naturalistycznego i teilhardowskiego nauczania na uniwersytetach, w seminariach duchownych, podczas katechizacji. Nauczanie to wyrosło z doktryn liberalizmu i protestantyzmu, które już wielokrotnie były potępiane przez uroczyste Magisterium Kościoła5.
W owym czasie niektórzy postrzegali tę ocenę jako zbyt pesymistyczną, dziś jednak wielu ludzi skłonnych jest uznać jej trafność. Nie wolno nam jednak poprzestać na samej konstatacji faktów – musimy również wskazać ich bezdyskusyjne przyczyny:
Nie można dokonywać głębokich zmian w obszarze lex orandi, nie zmieniając zarazem lex credendi. „Nowej Mszy” odpowiada nowy katechizm, nowe kapłaństwo, nowe seminaria, nowe uniwersytety, charyzmatyczny, zielonoświątkowy Kościół – wszystko sprzeczne z ortodoksją i odwiecznym nauczaniem Kościoła katolickiego6.
Za portalem fsspx.news tłumaczył Tomasz Maszczyk1.
Przypisy
- ↑https://fsspx.news/en/news-events/news/who-defending-and-who-critici- zing-nine-years-francis’-pontificate-1-73239 [dostęp: 11.01.2023]. {https://fsspx.news/en/news-events/news/who-defending-and-who-criticizing-nine-years-francis%E2%80%99-pontificate-1-73239}
- ↑Pismo wydawane przez studentów St. John’s University w Nowym Jorku.
- ↑Jest to postępowy tygodnik popierający antykoncepcję i aborcję.
- ↑Dyrektora jezuickiego przeglądu „La Civiltà Cattolica” i osoby bardzo bliskiej Franciszkowi.
- ↑Tekst polski za: bp B. Tissier de Mallerais, Marcel Lefebvre. Życie, Wydawnictwo Dębogóra, Dębogóra 2011, s. 690 – przyp. tłum.
- ↑Tamże.
Źródło: Zawsze Wierni nr 2/2023 (225)
KOMENTARZ BIBUŁY: Mamy poważne i uzasadnione obawy, że coraz trudniej mówić jest o legalnym „pontyfikacie” obecnego administratora Watykanu.