Kontynuując przyjętą już na międzynarodowej arenie kultywację „narracji” o tym, że grzęznąca w kryzysie Łotwa jest godnym zachwytu przykładem sukcesu, Sekretarz Stanu USA Hilary Clinton w czasie swojej wizyty w tym kraju dała kilka aluzji, otrzymała szereg obietnic i całkowicie wprost oświadczyła, że należącą przed wojną do Żydów własność należy bezzwłocznie oddać.

Wcześniej, podejrzenia, że celem wizyty tak wysoko postawionego urzędnika państwowego jest tylko asystowanie przy rozparcelowaniu cudzej własności nawet przedstawiciele społeczności żydowskiej nazywali spekulacjami. Ale okazało się to prawdą. Agencja LETA informuje, co wpływowa gość powiedziała na konferencji prasowej. „USA twardo wspiera zwrot mienia tym wszystkim, którym zostało ono skonfiskowane. Obojętnie czy zrobili to naziści czy komuniści” – podkreśliła Sekretarz Stanu dodając, że problem ten był omawiany na wszystkich spotkaniach z najwyższymi osobami w łotewskim państwie. „Szybkie i sprawiedliwe rozwiązanie tej kwestii jest w interesie wszystkich” – powiedziała Clinton. Wyraziła też nadzieję, że gotowość rządu do rozstrzygnięcia tej sprawy przekształci się w specjalne prawodawstwo o restytucji mienia.

W programie spotkań z łotewskimi oficjelami były i inne punkty związane z tym, w jaki sposób Łotwa powinna wydawać swoje pieniądze, tak aby spotkało się to z uznaniem USA. Na przykład, Clinton wyraziła zachwyt, że nie bacząc na ciężkie czasy w ekonomii, Łotwa dokonuje poważnych inwestycji w obronność. Minister spraw zagranicznych Edgar Rinkevićs aluzję zrozumiał i obiecał, że do 2020 roku Łotwa na cele wojskowe przeznaczy 2% PKB. Z kolei w rozmowie z prezydentem Adrisem Berzinsem rozwój wygodnego dla Łotwy korytarza tranzytowego do Afganistanu został powiązany z udziałem w misjach wojskowych i większymi wydatkami na cele obronne.

Trzecia sfera jakoś dotycząca strategicznych interesów USA to wysiłki Łotwy dla rozwoju i dywersyfikacji własnego sektora energetycznego. Według Clinton Stany Zjednoczone przeanalizują, czy mogą w tej kwestii udzielić jakiejś pomocy. Na spotkaniu z młodymi ludźmi z organizacji pozarządowych na Uniwersytecie Łotewskim Clinton zaś podkreśliła, że Łotwa powinna zagwarantować sobie energetyczną niezależność i otwartość gospodarki.

W tej chwili w regionie bałtyckim realizowanych jest kilka poważnych z finansowego punktu widzenia projektów energetycznych – Visagińska elektrownia atomowa oraz terminal dla gazu skroplonego. Prowadzone też są rozmowy o dynenburskiej elektrowni wodnej, która potencjalnym inwestorom i dostawcom mogłaby dać niezłe perspektywy dla osiągnięcia zysków.

W czasie wizyty Clinton rozpatrywano także szereg kwestii z zakresu stosunków międzynarodowych, między innymi sytuację u wschodnich sąsiadów Unii Europejskiej – w Ukrainie, Białorusi, Mołdawii i Gruzji, a także ciągle napięte relacje z Rosją. Wcześniej dało się słyszeć opinię, że wizyta tak wysokiego urzędnika z USA można interpretować jako reakcję na wydarzenia w obwodzie kaliningradzkim z ostatniego czasu.

Tak jak wypada przy oficjalnych wizytach tego szczebla, nie zabrakło i złożenia kwiatów pod pomnikiem wolności. Zza taśmy bezpieczeństwa ceremonię obserwowało kilkuset widzów (wielu rozdano amerykańskie chorągiewki), około 20 policjantów i snajperzy na dachach pobliskich domów.

Imants Viksne

„Neatkarigas Rita Avize”, nra.lv

Tłum. KRESY.PL