Do portalu PCh24.pl zwracają się zaniepokojeni katolicy z całego kraju: w niektórych parafiach księża kategorycznie odmawiają uczestniczącym w Mszy świętej wiernym możliwości przyjęcia Komunii świętej do ust. Czy mają do tego prawo? Nie! Jednoznacznie precyzują to dokumenty zarówno Konferencji Episkopatu Polski jak i samej Stolicy Apostolskiej. Co w takim razie powinni robić wierni, których kapłan próbuje zmusić do przyjęcia Ciała Chrystusa do ręki?

W obliczu epidemii koronawirusa w wielu kościołach w Polsce pojawiła się wcześniej rzadko w naszym kraju spotykana praktyka udzielania Komunii świętej do ręki. Ten sposób przyjmowania Ciała Chrystusa, jak wiemy z licznych relacji naszych Czytelników, bywał przedstawiany przez niektórych kapłanów jako rzekomo doskonalszy i lepszy, co jest całkowicie sprzeczne z wielowiekową tradycją Kościoła. Dlaczego tak się dzieje?

Wydaje się, że pewną rolę w powstaniu niemałego zamieszania mogła odegrać nie dość precyzyjna wypowiedź Konferencji Episkopatu Polski. 12 marca Rada Stała KEP opublikowała bowiem zarządzenie, w którym zapisano:

„[…] przypominamy, że przepisy liturgiczne Kościoła przewidują przyjmowanie Komunii Świętej na rękę, do czego teraz zachęcamy”.

Wiele wskazuje na to, że to sformułowanie zostało przez niektórych kapłanów – być może dotkniętych panicznym strachem wzbudzanym przez niektóre media, zwłaszcza telewizyjne – odebrane wręcz jako nakaz nakłaniania wiernych do przyjmowania Ciała Chrystusa na rękę; nakłaniania, które niekiedy przybierało – i wciąż przybiera – formy zmuszania.

Tymczasem Kościół katolicki naucza jednoznacznie: kapłan nie ma żadnego prawa odmówić wiernemu przyjęcia Komunii świętej do ust. Jedynym przypadkiem, w którym byłoby to możliwe, jest brak właściwej dyspozycji osoby chcącej przyjąć sakrament, ale nigdy –  koronawirus.

Co istotne, sprawę tę wyjaśnił także sam Episkopat. 21 marca 2020 Prezydium KEP ogłosiło wskazania dla biskupów odnośnie sprawowania czynności liturgicznych, gdzie sprecyzowano wcześniejsze nieco niejasne słowa. I tak czytamy w dokumencie:

„Przypomina się, że każdy wierny zawsze ma prawo według swego uznania przyjąć Komunię Świętą do ust […].  W związku z tym nikomu nie można nakazywać przyjęcia Komunii Świętej na rękę, można tylko do tego zachęcać […]. Należy tak organizować udzielanie Komunii Świętej, aby nie naruszyć wrażliwości osób mających trudność w przyjęciu Komunii Świętej na rękę”.

Prezydium KEP powołało się w swoich „Wskazaniach” na instrukcję Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Redemptionis Sacramentum z 25 marca 2004 roku. Tam w punkcie 92. czytamy obecne w dokumencie KEP słowa: „każdy wierny zawsze ma prawo według swego uznania przyjąć Komunię świętą do ust”.

To oznacza, że kapłani, którzy odmawiają ze względu na epidemię Covid-19 udzielenia wiernym Komunii świętej do ust, sprzeciwiają się przepisom kościelnym jednoznacznie wyrażonych w wymienionych wyżej dokumentach. Katolicy, którzy spotkali się z podobnym zachowaniem, powinni uświadomić szafarzowi jego pomyłkę, a w razie uporczywego trwania przy błędzie zgłosić sprawę biskupowi miejsca.

Warto zwrócić przy tym uwagę, że Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w 2002 roku zajmowała się podobnym problemem, odpowiadając na skargę wiernego, któremu kapłan odmawiał udzielenia Komunii świętej w postawie klęczącej. Kongregacja surowo potępiła takie zachowanie i przestrzegła, że jeżeli będą pojawiać się w przyszłości kolejne takie skargi, to potraktuje je „z wielką powagą” i „rozpocznie postępowanie dyscyplinarne zgodne z wagą tego dyscyplinarnego nadużycia”.

A zatem nie wahajmy się prosić kapłanów o udzielanie Komunii świętej do ust. Czyńmy to jednak zawsze w duchu wielkiego szacunku dla osób duchownych i miłości do Kościoła. Mamy do tego pełne prawo i w razie odmowy powinniśmy pokazywać księżom wymienione wyżej przepisy i wytyczne.

Pach

[Wybrane wypowiedzi internautów pod w/w tekstem na stronie źródłowej:]

W mojej parafii wisi kartka na drzwiach: Komunia Święta TYLKO na rękę. Jak tu się zwrócić do biskupa, skoro to on tak kazał? Nie ma szans, by szary wierny był wysłuchany. Nie chcesz na rękę, to nie przychodź. Potrzebny byłby jakiś protest o szerszym zasięgu. Coś w rodzaju ” My chcemy Boga „
Eliza

Pana Jezusa przyjmujemy wyłącznie na klęcząco za wyjątkiem osób chorych, którzy nie mogą klęknać i na język. I tylko z wyświęconych rąk kapłańskich!
gzk

A w polskiej misji w Niemczech jest alternatywa „… Z tego względu prosimy tych którzy nie chcą przyjmować Komunii Świętej na rekę o przygotowanie we własnym zakresie i przyniesienie specjalnej, tylko do tego celu służącej czystej chusteczki np. bawełniana lub lniana na którą kapłan będzie kładł Ciało Chrystusa. Komunię Świętą przyjmujemy bezpośrednio z chusteczki do ust bez brania do rąk.” cieszę się że niektórzy ksiądz proboja coś jakieś rozwiązanie w przeciwieństwie do innych a warto wspomnieć że w Niemczech od zawsze wszyscy na rękę tylko Polacy do ust.
Mat

Czemu na rękę ma byc bardziej higienicznie? Nawet jeśli wierny umyłby ręce tuż przed wyjściem z domu to raczej między zdarzeniami podotykał wiele rzeczy. Drzwi od domu, klucze, kurtka, może kierownica albo torebka, na którą ktoś mógł nakaszleć w sklepie. Dwa, to tak jak pan Wojciech Cejrowki mówi, możliwość profanacji.
Adka

Dobrze o prosze o instrukcje co robic gdy sam arcybiskup wydaje polecenia wszystkim ksiezom by tak robic?
Bajabongo

Bardzo dobry i aktualny tekst. Ja nawet rozumiem kapłanów opętanych telewizyjnym strachem, ale może by tak oglądać mniej tego pogaństwa? A przecież wszyscy, łącznie ze mną, powinniśmy bać się głównie Pana Boga, a nie np. wirusa
Jarosław

No dobrze, to są rady, jak postąpić post factum, ale ani słowa nie ma tutaj, co zrobić w konkretnej sytuacji. Przecież w trakcie udzialania Komunii nikt nie będzie uświadamiał kapłana i powoływał sę na prawa i przepisy. Przyjąć więc w tym konkretnym przypadku Komunię na rękę, czy w ogóle nie przyjąć fizycznie, a tylko później duchowo. Myślę, że ciężko będzie się jednak pozbierać, żeby godnie przyjąć duchowo, będąc w stanie wzbudzenia, do którego niewątpliwie musi doprowadzić taka bulwersująca sytuacja.
pga